Thư viện Chánh Pháp / Chơn Lý / TỨ KỆ TỈNH TÂM (Pháp sư Giác Nhiên biên tập)
TỨ KỆ TỈNH TÂM
Nhiều tác giả
(Vi tính: Tâm Duyên)
Lời giới thiệu
(Nhân kỳ in lại năm 1994 – PL. 2538)
Thái tử Tất Đạt Đa đản sinh năm 623 trước Tây lịch tại vườn Lâm Tỳ Ni, thành Ca Tỳ La Vệ, xứ Ấn Độ. Lớn lên giác ngộ cuộc đời vốn vô thường, khổ não, vô ngã, bất tịnh… Thái tử vượt hoàng thành vào rừng sâu, xuất gia tầm đạo, tu tập chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác thành Phật, được môn nhơn đệ tử hằng niệm danh hiệu: “Nam-mô Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật”
Sau 80 năm hiện thân, tu khổ hạnh, hành đạo, hoằng pháp độ sanh, Ngài nhập diệt. Từ đó giáo pháp của Ngài dần dần toả rộng khắp năm châu.
Đạo Phật du nhập vào Việt Nam rất sớm, từ những thế kỷ đầu Tây lịch, và thấm dần, thấm dần, bàng bạc đến nay gần cuối thế kỷ hai mươi. Phật giáo Đại thừa phát triển ngày càng bén rễ sâu đậm trong lòng quê hương dân tộc.
Đến giữa thập niên 1940–1950, Tổ sư Minh Đăng Quang khai sơn hình ảnh nhà Du Tăng khất sĩ tại miền Nam Việt Nam, được xem như một hệ phái Phật giáo biệt truyền, đặc thù, chỉ có ở miền Nam Việt Nam: Hệ phái Khất Sĩ. Nhưng điều kém duyên cho hàng môn đồ là không đầy mười năm sau, Tổ sư vắng bóng (1944 - 1954).
Từ năm 1955 đến năm 1975, chư Tăng Ni khất sĩ nối tiếp gương hạnh Tổ Thầy, hoằng dương chánh pháp khắp vùng đồng bằng châu thổ sông Cửu Long, lên miền Đông Nam Bộ rồi đi suốt miền Trung Duyên Hải và Cao Nguyên, với hạnh nguyện:
Một bát cơm ngàn nhà (Nhất biều thiên gia phạn
Thân đi muôn dặm xa Cô thân vạn lý du
Muốn thoát vòng sanh tử Dục cùng sinh tử lộ
Xin độ tháng ngày qua Khất hóa độ xuân thu)
Và từ đó:
Một cành mà nở trăm hoa
Bóng y bát đẹp quê ta tự rày
Chân truyền Khất Sĩ là đây
Bóng xưa với lại hình này dặm không!
Buổi đầu, một ngôi tịnh xá rồi mười ngôi, trăm ngôi. Chư Tăng Ni xuất gia cũng vậy - một vị, mười vị, rồi trăm vị, ngàn vị. Tín đồ cư sĩ tại gia thì lại càng đông hơn – hàng trăm, hàng ngàn, hàng vạn, hàng muôn, hàng triệu v.v…
Trong giới Tăng Ni, có người xuất gia tu học, hành đạo rồi đi trọn cuộc hành trình cho đến ngày công viên quả mãn, đạo nghiệp rạng ngời mãi mãi. Nhưng bên cạnh cũng có rất nhiều vị rơi vào trường hợp “bán đồ nhi phế”. Dù ở hoàn cảnh nào, các vị cũng đều khả dĩ ít nhiều có một dấu ấn lưu lại rất thân tình đạo vị trong lòng Tăng tín đồ thân thương. Đó là những bài kệ pháp được các vị viết nên từ những cảm khái hưng phấn trên bước đường hành đạo. Họ sáng tác nhiều thể loại: Lục bát, Song thất lục bát, Thất ngôn tứ tuyệt, hay Thất ngôn bát cú hoặc Bát ngôn trường thiên v.v… Điểm chung nhất mà các tác giả gặp nhau là ít khi họ ký tên hay bút hiệu của mình ở cuối bài thơ mà thường hay đề “Một vị sư Khất Sĩ”.
“Chim bay không lưu dấu”, đó cũng là dấu ấn chung của các vị đạo sư, thiền sư và hành giả học nhơn thời xưa cũng như thời nay trong giáo pháp Đức Phật.
Sưu tầm lại những tấm gương sáng, những lời khuyến thiện hay từ những tấm lòng, những tâm đạo nhiệt thành trong sáng làm nên nhiều bài thơ kệ đạo lý của các thế hệ trên trước đi qua lưu dấu lại cho các thế hệ đi sau quả nhiên là điều chẳng những nên làm mà còn phải cố gắng làm liên tục, càng nhiều càng tốt.
Trong quá trình sưu tập, chọn lọc lại, chúng tôi xin sám hối cùng chư vị tác giả là có mạn phép giảm bớt một số bài không còn phù hợp tính “cơ lý” trước dòng thời gian. Mong rằng chư vị tác giả và Tăng Ni Phật tử độc giả rộng tình lượng thứ cho.
Thiết tưởng tập kệ pháp khuyến tu khuyến thiện này sẽ ít nhiều là món ăn tinh thần Pháp bảo đầy đạo vị an tịnh đối với Tăng Ni tín đồ Phật tử trên đường tu tập và hành đạo.
Cầu nguyện sự hỷ lạc tinh tấn đến với mọi tâm hồn những người con Phật hữu duyên.
Cẩn bút
Sa-môn GIÁC TOÀN
CHÂN NGÔN
Tự cao, Ngã mạn, Ỷ lại, Tham gian và Ái nhiễm
là liều thuốc độc đưa người đến chỗ chết.
Nóng nảy, Đua tranh, Thù hiềm, Ganh tị, Độc ác
là nấc thang dắt người xuống hố địa ngục.
Xu hướng, Dị đoan, Tà kiến, Ái dục và Si mê
là nguồn gốc của sự luân hồi sanh tử.
Từ bi, Hỷ xả, Bác ái, Khoan dung…
là giọt mưa cam lồ nhuần gội.
Bố thí, Trì giới, Nhẫn nhục và Tinh tấn…
là diệu dược cứu nguy tâm hồn sa đọa.
Thiền định, Trí huệ, Giải thoát và Chơn như…
là nấc thang lên đến Niết-bàn tột đỉnh.
Mỗi người có sẵn đèn lòng,
Tự mình soi lấy, chớ trông tầm ngoài.
Cũng đừng ỷ lại vào ai,
Phật, Tiên, Hiền, Thánh, chính ngay tự mình.
PS. Giác Nhiên
PHẢI CHĂNG?
Tiếng lòng giục thúc thương nhân loại
Mượn ngòi bút mực dệt thành thơ?
Lưu kỷ lời vàng trong vạn kỷ
Thế nhân khó gặp kẻ siêu nhân?
Thuốc đắng khó dùng, mau hết bịnh
Mực tàu đau gỗ, lợi nhân sinh?
Sự thật trở về theo lẽ thật
Lời ngay, nói phải thật cho ngay?
Giải mở nỗi lòng, phiền não hết,
Phân rành lý đạo, chỉ tu chơn?
PS. Giác Nhiên
Tiếng chuông giục thức đêm trường mộng!
“TỨ KỆ TỈNH TÂM” giác ngộ đời…
***
Xin giới thiệu cùng quý chư độc giả!
Tựa quyển này là “TỨ KỆ TỈNH TÂM”
Tôi nhiều công, đã chọn lọc sưu tầm
Trong bốn quyển nay kết thành lại một.
Quyển thứ nhất tên tựa là “KỆ PHÁP”
Đã ra đời trên mười mấy năm qua
Quyển thứ nhì, “PHÁP BẢO KỆ” in ra
Đều tái bản được nhiều lần phổ biến.
Và kế tiếp, quyển thứ ba xuất hiện
Tên tựa là quyển “BẢO KỆ TÂM KINH”
Mấy quyển này tôi cố gắng tận tình
Chọn rút lấy nhiều thi văn tuyệt tác.
Quyển thứ tư nhiều vị hương bát ngát
Tên tựa đề là “PHÁP KỆ PHÁ MÊ”
Nhiều thi thơ hay khỏi có chỗ chê
THIỆN QUANG soạn của nhiều sư Khất Sĩ.
Bốn quyển trên, muốn ban hành Pháp thí
Tôi ra công soạn rút những bài hay,
Cả thi thơ có gần bốn trăm bài
Đầy hương vị, thơm tho mùi Đạo lý!
Quý tác giả, tôi không rành địa chỉ
Xin vui lòng hoan hỷ thứ dung cho,
Còn riêng tôi cũng gắng sức chung lo
Cố sáng tác những bài thi bất hủ.
Sức hiệp sức để kết nên thành tựu
Làm phương châm, diệu dược cứu trần gian,
Cũng gọi là một ngọn đuốc từ quang
Dìu khách tục khỏi lầm đường lạc lối.
Thấy sanh chúng muôn ngàn điều tội lỗi
Bị miếng mồi vật chất mãi bao vây
Bị danh cương, bị lợi tỏa hàng ngày
Bị tài, sắc, bị bạc tiền bêu nhử…
Màn vô minh đã phủ che án ngữ
Trong mịt mờ thấy càng thảm càng thương!
Mảng say mê trong giấc mộng canh trường
Ôi! Đau khổ! Thế nhân, ôi mặc kệ!
Chuông tỉnh giác, sớm hồi tâm kẻo trễ
Hỡi người ơi, chìm đắm mãi làm chi?
Kìa bao người đang đổ lệ lâm ly
Đành khóc hận cho kiếp đời đau khổ…
Cơ tận diệt khiến bão bùng giông tố
Tiếng than van, rên rỉ cả ngày đêm!
Tiếng kêu oan, tiếng oán hận càng thêm
Lửa nung cháy, còn chế dầu chi nữa?
Mau dập tắt, mau dùng phương cứu chữa
Là quay đầu hướng thiện trở về tu!
Chỉ có tu mới vẹt phá mây mù
Hầu xây dựng ngôi tòa chân hạnh phúc.
Xưa Đức Phật quyết tìm đường thoát tục
Hy sinh đời để cứu vớt chúng sanh,
Lòng từ bi không nỡ hưởng vui đành
Thấy sanh chúng đang hụp trồi bể khổ.
Ngài phát nguyện đi khắp nơi hóa độ
Chèo thuyền từ cứu vớt kẻ si mê
Pháp viên âm, Ngài mưa xối tràn trề
Cả muôn loại được thấm nhuần đạo lý.
Nay nhắc lại, trên hăm lăm thế kỷ
Mà gương Ngài chiếu sáng khắp năm châu,
Ân đức Ngài thật lớn rộng thâm sâu,
Con nối chí, quyết tìm phương độ chúng!
Vùng đứng dậy, phất ngọn cờ oai dũng
Mở tâm hồn càng rộng lớn thênh thang
Hươi bút lên, quét sạch lũ tham tàn
Dùng gươm huệ, diệt tiêu phiền não chướng!
Quyết tiến tới cho đạt thành chí hướng
Quyết đắp xây một thế hệ ai lân
Quyết phá tan bao khám ngục trong trần
Quyết dựng lập một ngôi tòa đại giác!
Quyển “TỨ KỆ TỈNH TÂM” hàm bao quát
Là pháp mầu, là diệu dược linh đơn
Cứu vớt người về đến chỗ toàn chơn
Và toàn thiện, toàn năng hay toàn mỹ…
Cảnh Bồng Lai tịnh xá Ngọc Hương – Vũng Tàu
Mùa Hạ năm Bính Ngọ – PL. 2510
Pháp sư GIÁC NHIÊN
TÁN DƯƠNG QUÝ NGÀI TÁC GIẢ
Thi văn tuyệt tác ở nơi đây
Khen ngợi quý ngài viết rất hay!
Đánh trống Đại hùng kêu khách tục,
Giộng chuông Bát-nhã chỉ về Tây.
Lý cao siêu xuất, hương ngào ngạt
Lẽ chánh tuyệt vời, vị ngọt ngay.
Ngọc ngữ kim ngôn lưu vạn kỹ
Tán dương thi sĩ bậc kỳ tài!
TÁN DƯƠNG CÔNG ĐỨC PHÁP THÍ
Phật dạy phước điền muốn rải ban
Chỉ duy Pháp thí đứng đầu hàng:
In kinh ấn tống bòn duyên phước,
Thuyết pháp nhiệm mầu được rưới chan,
Dịch các kinh văn ra phổ biến,
Viết kinh, thi, kệ chỉ ngay đàng.
Bốn điều công đức không chi sánh
Pháp thí bao trùm khắp thế gian.
HỒI HƯỚNG CÔNG ĐỨC CHUNG
Chúng con dâng hết tấm lòng mình
Nguyện Phật ba đời độ chứng minh:
Ân rộng quý ngài công sáng tác,
Nghĩa sâu tín chủ góp tiền in,
Người xem trau sửa rèn tâm tánh,
Kẻ thí hài lòng trí huệ sinh…
Phước đức nguyện chung hồi hướng chúng
Âm siêu, dương thới hưởng thanh bình.
Nay xuống bút vài hàng ngụ ý
Tả đôi lời hữu chí cánh thành,
Sống trong bầu vũ trụ đã đành
Sao nhắm mắt đưa theo chiều gió?
Đồ vật chất tham giành cho có
Bã lợi danh là gió làm duyên
Cuộc hồng trần lắm nỗi đảo điên
Cảnh đời ví như xiềng xích trói.
Có thân khổ làm sao tránh khỏi
Mau nhìn đường tìm tỏi bước ra
Vật trên đời như mật dính hoa
Ghẹo bướm nọ, kêu ong nhử kiến.
Kẻ giác ngộ chớ vì tham luyến
Thấy vật đời là miếng mồi trần
Mến tham thì khổ lụy tấm thân
Nên mau dứt, lìa trần giải thoát.
Thấy thời thế đắng, cay, chua, chát…
Cứ vì nhau xô xát mãi hoài
Thương chúng sanh vũ trụ muôn loài
Cam khốn khổ biết ngày nào hết?
Còn khổ bịnh, khổ già, khổ chết
Nỗi vô thường là vết đầu tiên
Trong chúng sanh tất cả các miền
Sanh với diệt xoay chuyền liên kết.
Nếu có sống ắt là có chết!
Sự nghiệp tan như kết vầng mây
Sống con người rày đó mai đây
Như đèn nọ treo ngay trước gió.
Nhìn thấy đó bỗng liền mất đó
Nó vô thường huyễn hoặc lắm thay!
Phận con người ở chốn trần ai
Thân cũng tạm, vật nay cũng tạm!
Chớ tham đắm mà tâm mờ ám
Bụi hồng trần khuyến cám dụ người
Làm cho ta lỡ khóc lỡ cười…
Mà có bấy nhiêu người hiểu rõ?
Nhớ thuở trước anh hùng Hạng Võ
Lược thao tài có mấy ai hơn…
Rốt cuộc rồi đến lúc lâm cơn
Cắt đầu nạp giao cho Hàn Tín.
Cũng lắm kẻ bao người dự thính
Thì về sau cũng dính tay không
Giống dã tràng xe cát biển Đông
Rủi lượn sóng, uổng công khó nhọc.
Thương kẻ dốt mà không chịu học
Trốn bỏ trường đi chọc phá đời
Theo văn minh nhiễm thói chơi bời
Nên khốn khổ cho thời lầm lạc.
Cũng chẳng khác con bò hông mạc
Thấy bóng đèn cứ tạt nhảy vô
Thảm thương thay! Chết héo, chết khô
Mà chẳng rõ cơ đồ tại nó…
Mây cuồn cuộn đưa theo chiều gió
Sau lâu ngày cũng có rã tan,
Cảnh hồng trần là cuộc mơ màng
Thay đổi mãi hết tan đến hiệp.
Sự mộng ảo diễn ra liên tiếp!
Cái vô thường kiếp kiếp chóng mau
Người chẳng lo đường đạo bước vào
Tu giải thoát ngày sau vĩnh viễn.
Chớ tham đắm cuộc đời mộng huyễn
Nào thân bằng, quyến luyến vợ con
Cũng đền đài, kiệu phụng, lầu son
Và cha mẹ, bà con, bạn hữu…
Vì tham tiếc của tiền đầy tủ
Vật chất nhiều quyến rũ kéo lôi
Cả tiếng kêu người trí kia ôi!
Mau dứt nó cho rồi rảnh khổ.
Hồi thuở trước Thích Ca Phật Tổ
Còn lìa trần kiếm chỗ tu thân
Bỏ lầu đài, cung điện, mỹ nhân
Cùng vợ đẹp, con thơ kia đó.
Ngài còn nói cạn lời phân tỏ
Đường sông mê thật khó lướt qua
Nhưng Ngài nghĩ đó là biển khổ
Nên mau mau kiếm chỗ thoát thân.
Ngài nói rằng: Cảnh thế bụi trần
Sự giả tạm do nhân duyên hiệp
Thấy cảnh khổ diễn ra liên tiếp
Sống con người trong kiếp mấy hồi!
Ngài nhìn tường thấy cảnh hỡi ôi
Thương sanh chúng đắp bôi trần tục
Chốn hắc ám là nơi địa ngục
Biết bao người tự rúc nhào vô…
Giành tước quyền, cấu xé lấn xô…
Tạo nghệ nghiệp, cơ đồ, dinh thự
Mạnh hiếp yếu, kẻ hiền thua dữ
Ở trên đời chẳng chữ “công bình”.
Tả làm sao hết khổ cho minh
Ngài thấy vậy, động lòng thương xót
Cõi trần thế mấy ai thoát lọt
Nỗi tử, sanh khổ não bịnh, già…
Ngài liền xin với lịnh vua cha
Cho con được xuất gia giải thoát
Nghe lời xin lịnh vua ngơ ngác
Rằng: “Cha già chỉ có một con”
Nào đền đài, kiệu phụng, lầu son
Tước đế vị, sau con nối nghiệp
Và mỹ nữ, cung phi, thê thiếp
Các lâu đài hạp tiết bốn mùa…
Xuân sang, Đông Hạ mãn, Thu qua
Cho con ở, đờn ca giải trí…
Con còn muốn vật gì nhất quý
Cha hết lòng cũng phỉ phê cho.
Vợ con thì có đủ người phò
Con nên nghĩ xét so cho rõ?”
Ngài liền nói cạn lời phân tỏ:
“Con muốn vầy: Trẻ mãi chớ già!
Cùng ốm đau, chết chẳng lân la
Được giải thoát lìa xa cõi tục
Chẳng trìu mến cuộc đời nhục dục
Tránh hai đường sanh tử luân hồi”…
Lịnh vua cha nghe nói hỡi ôi
“Xin điều ấy làm sao phê được?
Cha nay cũng còn trong ngũ trược
Thì làm sao con được thanh bai?
Cõi hồng trần sanh tử xưa nay
Mà xin phú có ai phê được?
Vua sợ nỗi cho Ngài thoát vượt
Nên canh phòng nghiêm ngặt hơn xưa
Gặp thời may sắp có chuyển mưa
Trời u ám, mây mờ đen hắc.
Ngài lên cỡi mã long Kiền Trắc
Thừa đêm khuya lén trốn vào rừng
Lìa cha già, vợ đẹp, con cưng
Tìm đạo lý cứu cho trần thế.
Thấy tứ khổ chúng sanh rất tệ
Ngài phát nguyền để tế độ đời
Sống trong bầu vũ trụ đất trời
Nơi tất cả ai ai cũng có…
SANH: Trong bụng mẹ lọt ra khóc ó
Tiếng “Khổ a” khó khó cảnh đời!
Nhờ mọi người tất cả nơi nơi
Mạng sống chết giao cho người giữ
LÃO: Ngày một lớn tập lần ngôn ngữ…
Thì lần lần sắp tử đến già
Khổ thứ này nào có gì qua
Mắt mờ mịt dòm xa chẳng thấy.
Tai thì điếc, nhờ nương cây gậy
Gối run lia như bẫy mắc giò
Tóc bạc đầu, răng rụng, ốm o
Da bọc lấy xương cho đỡ tạm.
BỊNH: Bịnh đưa đến càng thêm rất thảm
Vì uống ăn chẳng đặng điều hòa
Bịnh căn này thân ấy phát ra
Thì đau khổ rên la nhức nhối.
Cơn bịnh hoạn không phương tránh nổi
Còn mang thêm tật nọ tật kia
Sự thúi hôi ai cũng xa lìa
Thân trằn trọc lăn qua lội lại.
Bịnh đủ chứng: cùi, phong, tê, bại
Bịnh suyễn ho, bịnh tại phổi gan
Bịnh nhức đầu, sổ mũi, trái, ban
Chẳng kể xiết muôn ngàn chứng bịnh…
TỬ: Rồi lần lượt thân này tịch tịnh
Kể từ đây đến lúc chia lìa
Đường tử sanh hai ngả phân chia
Kẻ ở lại, người về âm cảnh!
Xa cách biệt ngàn năm hiu quạnh
Cảnh giả trần hết thạnh rồi suy
Sống con người gẫm có ích gì?
Mà say đắm làm chi cho khổ!
Nên thuở trước Đức Ngài Phật Tổ
Có dạy truyền di giáo lời này:
Người chớ đeo vật chất mê say
Mà đi lạc đường ngay nẻo chánh.
Phải noi dấu theo đường Phật Thánh
Dứt nghiệp duyên xa lánh hồng trần
Tìm đạo vàng nương dựa tu thân
Đặng tìm xét kiếm phần ngọc báu.
Chớ cung điện, lâu đài, áo mão
Nó vốn là mộng ảo vô thường
Lại gây điều nghiệp báo oan ương!
Vì Đức Phật lòng thương bác ái,
Nên Ngài mới đem lời huấn dạy
Kẻo người đời cứ mãi trau dồi
Phải chìm đắm luân hồi biển nghiệp.
Nay trở gót mau tu cho kịp
Đồng chung cùng hội hiệp đi lên
Con đường tu Phật - Đạo đứng trên
Ta cần bước qua nền mới vững.
Niết-bàn cảnh thanh nhàn chứa đựng
Cho người đời hết nghiệp bước qua
Cảnh trường tồn, bất diệt có ta
Thì dứt hẳn Ta-bà kham khổ!
Thì quyết hẳn ra ngoài đau khổ!...
Đánh trống giộng chuông thức tỉnh đời
Cuộc trần giả tạm vốn trò chơi
Đeo theo chi mãi điều oan nghiệp
Đây lắm lòng thương tỏ hết lời.
KHUYÊN SỚM GIÁC NGỘ
Tánh linh người vật cũng đồng
Tuy không biết nói mà lòng biết nghe
***
Khuyên người chớ giết sanh linh
Đem ra cúng tế cầu xin thần quyền
Lòng nhơn phải ở cho hiền
Ấy là “bất sát” phải kiêng luật trời
Thiện lành nắm giữ chớ rời
Người cùng muôn vật đều thời sống chung
Ta nên phải nghĩ cho cùng
Lẽ nào đem cái dữ hung áp đàn
Giết loài sinh vật muôn ngàn
Mà đem cúng tế cầu an cho mình
Thật là trái lẽ công bình
Phật Trời nào có vị tình ta đâu
Trồng dâu thì sẽ hái dâu
Gieo “nhơn” hái “quả” chớ đâu sai dời
Muôn loài vạn vật trên đời
Cũng đồng mạng sống cũng thời mang thân
Trên đời có một cây cân
Ai ai cũng sống có phần như nhau
Người cùng muôn vật khác nào
Giết thân chúng nó đớn đau như mình
Mở lòng một chút niệm tình
Tha gium chúng nó thân hình nhỏ nhoi
Không đành thấy giết mà coi
Huống chi ăn uống giống nòi thuở xưa
Phải nên cố tránh và ngừa
Hồng hoang thượng cổ từ xưa đến giờ
Lẽ nào lấy mạnh hiếp khờ
Trước kia mình cũng ư ơ đó mà
Dầu cho cha mẹ, ông bà
Trăm năm mãn số cũng là chớ sai
Lòng lành là cúng cơm chay
Chớ nên sát hại các loài thú kia
Dối rằng nói cúng: rồi chia…
Mà đành phú tội đổ về mẹ cha!
Mình ăn sướng miệng âu ca
Vong linh cha mẹ phải sa đoạ đày
Đó là bất hiếu lắm thay!
Đành để kẻ chết đắng cay khổ sầu:
Chết rồi ăn uống được đâu?
Phải nên suy xét cho sâu mới là…
Đừng theo tả đạo ngoại tà
Sát sanh hại vật cúng mà tổ tiên
Ấy là tạo sợi xích xiềng
Cột cầm cha mẹ dưới miền Diêm la
Hành hà đau đớn thiết tha
Xin người thương xót với cha mẹ cùng
Nỡ nào bất nghĩa, hiếu, trung…
Tương ưng oan báo chẳng dung cho người
Cây lành mọc nhánh chồi tươi
Sanh linh “bất sát” mới người thiệt “nhơn”
Cuộc đời công lý tuần hoàn
“Sát sanh thường mạng” chẳng hơn kém gì
Nên thường niệm chữ từ bi
Thương loài sanh vật như thì thương ta
Noi truyền theo dấu Thích Ca
Ăn chay đạm bạc cũng qua tháng ngày
Chớ nên tạo nghiệp đắng cay
Ngon chi lưỡi miệng muôn ngày khổ đau
Sống cần tu học dồi trau
Thì là dưa muối tương rau tạm dùng
Thân này đừng có quén vun
Nó là tứ đại hiệp cùng với nhau
Rồi đây có lẽ lâu mau
Thì cũng rã đoạn chớ nào bền lâu
Đừng gây nghiệp báo thâm sâu
Muôn đời ngàn kiếp cất đầu chẳng lên!
Nhơn lành đạo đức làm trên
Theo con đường ấy vững bền về sau
Rán mà sửa đổi dồi trau
Ăn chay trọn thiện thác vào cảnh Tiên
Luân hồi cùng mối oan khiên
Chẳng còn đeo níu trói xiềng được ta
Khuyên cùng tất cả gần xa
Mở lòng lương thiện rán mà ăn chay
Giữ lòng chơn chánh thảo ngay
Thì là Phật cảnh liên đài chẳng xa
Biết phân nẻo chánh đường tà
Chớ gây nghiệp báo oan gia làm gì
Muốn tránh nạn khổ sầu bi
Một lòng nắm giữ kiên trì giới nghiêm
Đèn cháy do lửa, dầu, tim…
Người lấy chơn chánh thanh liêm sửa mình
Soi đèn trí tuệ quang minh
Cho người thấy rõ giữ gìn hành theo.
MUỐN SANH ĐỪNG SÁT
Cúng kiến khuyên người chớ sát sanh
Sao mà giết hại vật cho đành
Thú kia cũng muốn cùng ta sống
Bao nỡ đoạn tình hỡi chị anh!
Chay lạt chưởng lòng thương chủng loại
Sạch trong chứa đức giữ tâm lành
Thương đời, Phật để lời trau dạy
Muốn thoát luân hồi chớ sát sanh.
KHUYÊN CÚNG CHAY
Xưa kia cúng mặn lỗi lầm thay!
Nay giác ngộ rồi đổi cúng chay
Dưa muối tương rau tuy đạm bạc
Cơm canh bánh trái thảo lòng ngay
Trước gìn mạng sống muôn loài vật
Sau giữ lòng nhơn nghiệp khỏi vay
Tánh khởi từ bi chơn Phật hiện
Tâm hành từ thiện kiến Như Lai.
Phật, Thánh, Tiên có dạy rõ ràng
Ai người muốn đến cõi Tây phang
Giữ gìn trai giới cho trọn vẹn
Sớm muộn cũng qua tận Niết-bàn.
LỤC TỰ DI ĐÀ – NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT
Chữ NAM theo nghĩa cố tầm
Niệm Phật là niệm cái tâm vậy mà
Thường tình tánh nóng của ta
Phải mau dập tắt, lòng tà bỏ đi.
Chữ MÔ cũng rán làm y
Tâm không lẳng lặng vướng chi việc trần
Rán mà giữ giới chuyên cần
Phàm tâm dứt bỏ đặng gần Thánh Tiên.
Chữ A là giữ cho yên
Dưỡng tâm, dưỡng tánh lại chuyên dưỡng thần
Ngồi nằm đi đứng ân cần
Tùng tâm biệt niệm nhất trần biệt vô.
Chữ DI sâu nghĩa rán mò
Khí tinh nơi thận cần cho đủ đầy
Khuyên đừng dâm dục tạo gây
Báu nhà gồm hết đủ đầy thần thông.
Chữ ĐÀ có nghĩa sáng trong
Quán soi mọi vật khắp trong cảnh đời
Biển trần sóng bủa chơi vơi
Đạo mầu tịch chiếu rạng ngời thân tâm.
Chữ PHẬT là nói cái mầm
Hãy đem trí não mà tầm cho ra
Thế gian lựa giống nơi ta
Quỷ, Ma, Trời, Phật cũng là tại tâm.
CẢNH GIÁC
Dầu cho ở thế bậc cao quan…
Gẫm lại chẳng qua một chữ nhàn
Việc nước hưng vong và trị loạn
Đạo nhà bĩ thới với bi hoan!
Trả vay, vay trả không rồi rảnh
Vinh nhục, nhục vinh chẳng vẹn toàn
Khuyên thế đua chen mau trở gót
Dắt dìu ra khỏi cảnh thương tang!
Cụ PHAN THANH GIẢN
HỒI TÂM
Kẻ đi người đến tựu rồi tan!
Sự nghiệp kinh dinh thể dã tràng
Sanh giữa tình đời càng tủi hận!
Sống trong bể ái nghĩ thầm than!
Bao nhiêu danh lợi tình mơ mộng
Chút xẻo tài hoa cảnh ảo tàn!
Chẳng luận gái trai, già bịnh chết
Vô thường giục thúc tựu rồi tan!
ÁNH ĐẠO VÀNG
Nhìn cuộc thế đầy lòng thê thảm!
Cảnh trần gian hôn ám mịt mù
Vậy mà sao chẳng chịu tu?
Để cho hoàn cảnh mặc dù chuyển xoay
Vì chẳng rõ trần ai khổ não
Mọi sự đều mộng ảo vô thường
Bao lần biến đổi tang thương!
Sanh, già, đau, chết là đường thế gian
Mà lắm kẻ còn đương chìm đắm
Trút hơi rồi còn nấm mồ hoang!
Nhìn xem là đống xương tàn!
Cỏ xanh bao phủ tràng phan bịt bùng…
Nào mấy kẻ anh hùng nghĩ đến
Nên vẫn còn tham mến lợi danh
Mạnh oai lấn lướt giựt giành
Chừng buông tấc thở thôi đành bỏ đi!
Người chưa rõ huyền vi tạo hoá
Luật tuần hoàn nào há vị ai?
Đó là công lý phân hai
Bây giờ nếu được, mất ngày về sau
Bằng sớm giác thì mau quay gót
Trái lại còn thương xót kẻ mê
Chẳng mau kíp trở lộn về
Cũng vì tríu mến, nghiệp nghề trần gian
Càng đi thẳng vào hang mờ tối
Trải bao đời bít lối trở ra
Lại làm quyến thuộc chúng ma
Vẫn còn chưa biết vào ra ngục hình
Lòng bác ái động tình Phật Thánh
Khai mở ra một Ánh Đạo Vàng
Là thuyền đưa rước qua giang
Cho người ra khỏi sáu đàng nghiệp nhơn
Đường tịnh lạc nào hơn Phật cảnh
Cõi thanh bai xa rảnh nghiệp trần
Cũng nhờ cắt ái ly thân
Xuất gia giải thoát chẳng cần lợi danh
Vừa phủi mái tóc xanh lìa khỏi
Kể từ đây là cõi vân du
Không còn mây ám sương mù
Khác nào ra khỏi ngục tù trói trăn
Ai bằng đủ thiện căn phước đức
Cũng khá nên tháo dứt cho rồi
Đeo chi theo bánh luân hồi
Trong vòng quanh quẩn đứng ngồi chẳng yên
Mau chân bước lên thuyền giải thoát
Lìa tách xa ngũ ác lục trần
Cùng là mê muội tham sân
Dồi trau trí huệ thi ân với đời
Trải bao đoạn mòn hơi kiệt sức
Thì mới đi đến mức thành công
Khác hơn bọt nước giữa dòng
Ba đào sóng dậy tang bồng ích chi?
Nhìn những kẻ thoát ly thong thả
Độ rồi cùng tất cả chúng sanh
Mới là bửu báu tinh anh
Quý hơn những kẻ háo danh tham quyền
Kìa thấy bóng sĩ hiền Tăng khó
Khi ra đi xóa bỏ một lần
Chẳng còn chứa mảy bụi trần
Rồi xin lăn lóc nuôi thân qua ngày
Chân đạp đất không giày không guốc
Đầu đội trời cả suốt bốn mùa
Chẳng còn trang điểm se sua
Về phần vật chất chịu thua hơn đời
Chớ tâm trí sáng ngời chói bóng
Các bợn nhơ chẳng đóng được vào
Thoát ra khỏi chốn trần lao
Hành theo pháp luật rèn trau sửa mình
Tứ y pháp và bình Bát chánh
Đi hóa trai để tránh lỗi lầm
Cho người hảo dạ từ tâm
Gieo vào ruộng phước kết mầm quả chơn
Là phương pháp đền ơn sanh chúng
Đem lời lành mưa phún xối ra
Vật lời trao đổi lại qua
Nên đi khắp cả Ta-bà giáo khuyên
Bằng có kẻ hữu duyên hữu phước
Được uống vào những nước Thánh bình
Thì là thong thả nhẹ mình
Bay ra khỏi chốn ngục hình trần lao
Và sẽ được nhập vào Thánh chúng
Thọ chơn truyền tu đúng pháp môn
Theo lời giáo huấn Thế Tôn
Chắc là mình hết sinh tồn đáo lai
Trong lục đạo trần ai kia nữa
Nhờ kiên trì gội rửa trần tâm
Dứt lìa các mối sai lầm
Trí liền huệ sáng thấy tâm Phật-đà.
ÁNH hồng huệ nhật vẹt sương tan
ĐẠO hiện ra đời cứu thế gian
VÀNG thiệt kim ngôn soi đuốc sáng
Để người biết rõ ánh minh quang.
NGÁN ĐỜI NƯƠNG ĐẠO
Cuộc thế mơ màng giấc lợi danh
Được thua gì cũng chốn mê thành
Ruộng dâu muôn đám hoàn thương hải
Lầu tía ngàn căn biến lộ hành
Tóc bạc bao giờ thay tuổi trẻ
Da dùn há dễ trở mày xanh
Trò đời nghĩ lại chao ôi ngán!
Cửa Phật chi bằng pháp bất sanh.
TUỒNG ĐỜI GIẢ TẠM
Trường hát nhân sanh cứ diễn trò
Hơn thua cao thấp mặc so đo…
Thông minh tài trí trang anh dũng
Dại dột ngu si cũng một gò
Sống tạo lợi danh cùng phú quý
Thác rồi hóa đất cũng xương tro
Chỉ còn tội phước đem theo đặng
Thưởng phạt công bình khỏi sợ lo.
HÀNH LỤC ĐỘ
Cúng dường BỐ THÍ người ta
Tránh tham lần bớt để mà tiến lên
Duy TRÌ GIỚI hạnh mới nên
Độ cho tánh ác hạ bên tấm lòng
Hãy cho NHẪN NHỤC vào trong
Tống ra sự giận đốt nung con người
Khá trì TINH TẤN chớ lười
Dầu khổ thế mấy vui cười lướt qua
Hằng lo ĐỊNH TRÍ THIỀN NA
Đặng đừng tán loạn mê sa cõi trần
Rán giồi TRÍ TUỆ đắc phần
Hết phen ngu muội thoát thân khổ sầu…
Ra ơn BỐ THÍ giúp cùng nhau…
TRÌ GIỚI nghiêm mình vẹn trước sau
NHẪN NHỤC thương người cơn khốn khổ
Giải mê cho kẻ buổi lao đao
Tánh chơn ví chẳng hồng trần bợn
TINH TẤN càng thêm phẩm giá cao
THIỀN ĐỊNH lặng trong thâu diệu pháp
Độ điều BÁT-NHÃ khá mau mau…
Bồng Lai thoát kiếp nợ trần duyên
Tu học cần lo giữ đạo huyền…
Khuyên hỡi khách trần mau tỉnh mộng
Hồi tâm trở lại cõi Tây thiên.
TIẾNG CHUÔNG GIÁC TỈNH
Mừng thay Phật pháp ra đời
Năm châu bốn biển chói ngời quang minh
Cảnh đời chìm nổi linh đinh
Ba đào sóng gợn biển tình nhấp nhô
Ai người giữa chốn giang hồ
Mau nương thuyền giác vượt vô mé bờ
Giữa dòng biển khổ đục nhơ
Cõi trần lửa cháy mịt mờ khói đen
May mà được gặp ánh đèn
Minh Quang rạng chói một phen sáng lòa
Vậy thì hãy sớm bước ra
Tìm đường giải thoát xuất gia tu hành
Ham chi vì mối lợi danh
Còn đèn trí huệ để đành tắt sao?
Thích Ca còn bỏ cung trào
Đi tu làm Phật ngày sau độ đời
Chẳng màng đến sự vui chơi
Lầu đài, dinh thự đồng thời bỏ đi
Dầu cho mỹ nữ cung phi…
Quyền cao lộc cả chẳng gì đoái ham
Quyết tìm đường giải thoát phàm
Vua, Ngài còn chẳng chịu làm đó kia
Danh Ngài thanh sử còn bia
Để đời soi sáng mà lìa thế gian
Tiếng chuông ngân dậy bên đàng
Ấy là giục thúc những hàng say mê…
Mau mau kíp trở lại về
Vào ngôi Chánh giác Bồ-đề dựa nương
Hữu duyên lắm mới gặp đường
Không còn sợ phải sụp mương té hầm
Thoát ra khỏi chốn lạc lầm
Mới là biết chỗ giam cầm bấy lâu…
Mải vì danh lợi chảo dầu
Của trần lại muốn góp thâu cho nhiều
Hồi nào nhắm mắt đánh liều
Nay bằng giác ngộ thôi dìu dắt ra
Noi truyền theo dấu Thích Ca
Tìm đường giải thoát vượt ra luân hồi
Biển trần khổ lắm than ôi!
Gió cuồng, sóng cuộn hụp trồi mãi sao?
Cuộc đời như giấc chiêm bao
Sanh, già, đau, chết có nào vị ai…
Dầu cho già trẻ gái trai
Trước sau đều cũng vào tay vô thường
Phật vì bác ái lòng thương
Mới ra mở lối dắt đường chúng sanh
Cho người có đủ căn lành
Gieo vào hột giống trên cành liên hoa
Chiếc thuyền Giáo hội Tăng-già
Là nơi Cực Lạc Ta-bà vãng sanh
Cũng là miếng đất tịnh thanh
Không còn những sự phạt hành chua cay
Nay đà gặp đặng duyên may
Chẳng nên chờ đợi qua ngày làm chi!
Bước vào quảy bát mang y
Lưới trần thoát khỏi ra đi cứu đời
Một mình thong thả thảnh thơi
Mang chi vật chất cho thời nặng vai
Mỗi ngày một bữa ngọ chay
Miễn cho tạm sống qua ngày mà tu
Trong mình chẳng chứa đồng xu
Để cho rảnh trí công phu tham thiền
Đi xin làm cớ hóa duyên
Cho người gieo ruộng phước điền vào sau
Lần hồi giác ngộ quay đầu
Cũng là phương pháp góp thâu sĩ hiền
Bởi vì cuộc thế đảo điên
Nên Tăng là mối tơ giềng chúng sanh
Đứng ra chỉ giảo thật hành
Mới là miếng thuốc trường sanh cứu đời
Đi cùng đây đó khắp nơi
Hành theo giáo huấn của lời Thế Tôn
Chắc là mình hết sinh tồn
Kiếp này kiếp chót còn dồn lại đây
Thoát vòng sanh tử ra ngoài
Chẳng còn lăn lộn trần ai nhọc nhằn
Niết-bàn cảnh ấy thanh nhàn
Ta mau đến đó dưỡng an tinh thần.
Đạo mầu đắc ngộ chứng kim thân
Mê đắm làm chi chốn giả trần
Sanh tử, tử sanh trong nháy mắt
Đường tu giải thoát gắng chuyên cần.
TỈNH NGỘ
Cuộc đời ví thể bóng lìa Tây
Sao chẳng hồi tâm thoát kiếp này?
Phú quý mãn căn dường bọt nước
Vinh hoa hết số tợ bèo mây
Dùng gươm Trí huệ lìa tình dục
Mượn cửa Từ bi dứt ái dây
Sớm lướt thuyền Sen xa bến tục
Giã từ biển thế thẳng đường Tây.
KỆ TĨNH TÂM
Lòng bi mẫn chư Tăng hiền sĩ
Đồng phô trương giáo lý truyền ra
Độ dân thoát khỏi ái hà
Đem về đường chánh cải tà quy chơn
Lời thuyết giảng như đờn kêu thế
Giọng phù trầm cần để tâm suy…
Rõ rồi mới dứt lòng nghi
Hiểu thông chơn lý đường đi thoát trần
Nơi cõi tạm muôn phần cay nghiệt
Muốn cứu đời dùng thuyết vô vi
Dạy sao hãy gắng làm y
Tu cho đắc quả ra thi hội này…
Kỳ ngươn hạ rồng mây chói rạng
Đức thắng tài đạt bản hư vô
Chớ nên để chí mơ hồ
Chơn linh diệu pháp hà đồ khó thông
Coi hiện giờ tuy không mà có
Có hiện giờ sau rõ thành không
Đạo chơn phổ hóa con hồng
Đưa qua lạc cảnh khỏi vòng lao lung
Cậy nhờ sức nam hùng nữ liệt
Nam thì lo cương quyết tu trì
Nữ thì cần học huyền vi
Độ người phải chịu lắm khi công trình…
Đời thượng cổ thinh thinh tòng bá
Nhơn vật đồng vui cả hưởng an
Khỏi lo khổ sở tai nàn
Dẫy đầy vật chất muôn ngàn thú vui…
Chừng ấy mới rõ mùi đạo vị
Bốn phương trời phục thủy hoàn nguyên
Càn khôn vũ trụ sơn xuyên
Cỏ cây non nước vui miền trời xuân
Khắp sanh chúng gội nhuần tâm pháp
Người người đều vui hạp cảnh xinh
Nghĩ ra còn lắm thảm hình
Bền lòng gắng chí giữ gìn đạo tâm…
Đem pháp nhiệm huyền thâm độ chúng
Dắt dìu người khỏi vũng trầm kha
Gieo truyền tư tưởng nhẫn hòa
Nhân sanh biết rõ rán mà nương theo
Tránh xa lúc hiểm nghèo sẽ tới
Tới bên mình còn đợi chừng nào
Tu hành đạo đức dồi trau
Hoát thông chơn lý kêu gào kẻ mê
Đời đã khổ dựa kề thêm khổ
Mau thoát trần tìm chỗ ẩn thân
Gắng lo đạo đức đắc phần
Rồi đem lý đạo giải lần kẻ say
Bến giang hà đổi thay nhiều chủ
Nước sông Tương gội đủ tinh thần
Khuyên ai tỉnh giấc mộng trần
Nương thuyền Bát-nhã vượt lần về Tây
Chớ ở chốn cõi này lao lý
Chịu vô thường, bền bỉ gì đâu?
Sớm mau giác ngộ quay đầu
Niết-bàn Cực Lạc sẽ hầu một bên.
MẪN ĐỜI HẠ BÚT
Đánh trống giộng chuông lẽ cố nhiên
Bứt mây động đến chốn rừng thiền
Bởi thương nhân loại nên cầm bút
Thức tỉnh cho người dạ mới yên
Chẳng phải cầu danh hay trục lợi
Chỉ ngay đường lối Phật và Tiên
Bảo thôi sắc tướng, lo tu niệm
Đạt được thiền cơ mới diệu huyền.
NGÁN HỒNG TRẦN
Hồng trần mi hỡi hồng trần?
Đốt người thiểu phước mấy lần tan xương
Kìa như Xiển giáo họ Khương
Phong trần mấy trận đao thương chém mình
Tiếc thay cho Triệu Công Minh
Bị trù mà chết dứt tình ba em
Ngó lại Tam Tạng mà xem
Tám mười mốt nạn đã thèm thỉnh kinh
Huống chi lắt lẻo phận mình
Mới tu chút ít mà kình đời xưa
Thân mình, mình độ xong chưa
Mà đòi về thế rước đưa bộ hành
Đem thân giữa chốn cạnh tranh
Đặng mà dục lợi cầu danh cho nhiều
Dè đâu ngọn lửa đốt thiêu
Uổng công đức hạnh bấy nhiêu hết rồi
Cũng như cây nọ dứt chồi
Càng ngày càng héo, sau rồi chết khô
Cúi xin hiền hữu huynh cô
Tu sao thoát khỏi tam đồ mới tu
Bằng mình còn ở trong tù
Kẻ dại mà độ người ngu nỗi gì?
Cảnh dương rửa sạch trần đi
Muốn tu nên phải nhớ ghi vào lòng.
Hồng trần gẫm lại thấy mà ghê!
Lửa đỏ cháy lan khắp bốn bề
Thức tỉnh khá mau tìm giải thoát
Nương thuyền Bát-nhã trở về quê.
SỐNG GỞI THÁC VỀ
Sự đời gẫm lại nghĩ mà ghê
Sống gởi rồi ra lại thác về
Khôn dại cùng chung ba tấc đất
Giàu sang chưa chín một nồi kê
Tranh giành trước mặt mây tan tác
Đày đọa kiếp sau chịu nặng nề
Ai sớm thức tâm quày trở lại
Nương thuyền giác ngạn trở về quê.
TAM GIÁO ĐỒNG NGUYÊN
Lão Quân, Khổng Tử, Thích Ca
Tuy phân tam giáo xét ra một màu
Lý tu tánh mạng như nhau
Phật, Tiên, Thánh Tổ lẽ nào nhiều tâm
Phật, Thánh, Tiên như đốn, tiệm, huyền…
Dắt người trở lại cảnh đào nguyên
Nương theo tam giáo về ngôi thứ
Căn bổn gồm chung có một thuyền…
Thích rằng kiến tánh minh tâm
Nho rằng dưỡng tánh tồn tâm khác nào!
Đạo gia đồng nghĩa trước sau
Toàn bằng luyện tánh tâm trau lạ gì?
Phật, Thánh, Tiên tam giáo một nhà
Người đời chẳng rõ gọi phân ba
Chia nhau cao thấp cùng trên dưới
Nên mãi trầm luân giữa ái hà…
Tiên, Phật cũng đồng một phép tu
Mà thành chánh quả vẹt mây mù
Người đời chẳng rõ nên khinh bỉ
Muôn kiếp không ra khỏi ngục tù.
Phật, Tiên, Hiền, Thánh tại lòng ta
Gom lại thì chung có một nhà
Tùy thuận chúng sanh nhiều hạng bậc
Pháp môn huyền, thiệt mới phân ba.
Chốn thảo lư an cư dưỡng tánh
Dốc một lòng nhập Thánh siêu phàm,
Sắc, tài, danh, lợi chẳng ham
Thị phi phủi sạch, luận đàm mặc ai…
Tuyết ban mai lâu dài chi đó?
Thân người đời nào có bao lâu?
Nhộn nhàng trong cuộc bể dâu,
Xuân xanh mới đó, bạc đầu rồi đây…
Ba vạn sáu ngàn ngày công khó
Chia phần riêng cho đó một hòm
Của tiền để lại nhi tôn
Bao nhiêu tội lỗi phần hồn lãnh riêng.
Chốn cửu tuyền khác miền dương thế
Quỷ ngưu đầu không nể chẳng kiêng
Tội hành nghiệp khảo liền liền
Bao lần thảm độc, bao phen đoạn trường…
Rất thảm thương là đường sanh tử
Dám khuyên người ngó thử lại coi
Thân như pháo đã châm ngòi
Nổ vang một tiếng rồi coi thể nào?
Tiếc công lao biết bao xiết kể
Sự đáo đầu cũng thế thì thôi
Trăm năm sự nghiệp phủi rồi
Mênh mông biển khổ luân hồi cực thân.
Lửa hồng trần rần rần cháy dậy
Người say mê nếu thấy phải kêu
Tĩnh tâm xét lại mấy điều
Trước tu đạo đức, sau siêu linh hồn.
Sự dại khôn, chẳng cần khôn dại
Trước lỗi lầm sau phải ăn năn
Biển sâu nước khỏa còn bằng
Mây tan gió tạnh bóng trăng sáng lòa.
Cõi Ta-bà có tòa Cực Lạc
Dòng sông mê biển giác chẳng xa
Y theo giáo pháp Thích Ca
Tự nhiên bổn tánh Di Đà phóng quang!
Đã gặp đàng chưa toan dời bước,
Còn tiếc chi chân bước lờ đờ?
Khuyên đừng đem dạ tưởng mơ
Trăm năm cuộc thế như cờ bị vây.
Rút gươm huệ dứt dây tham ái
Lấy tâm thần lấp ải sông mê
Nương theo cội giác Bồ-đề
Trước sau rồi cũng đồng về Tây phương.
Khuyên tất cả các hàng nam nữ
Kíp tầm thầy thọ chữ “Quy y”
Kiên trì Ngũ giới, Tam quy
Giữ lòng từ mẫn, sân si phải chừa
Diệt ác quấy, ngăn ngừa tội lỗi
Dưỡng tinh thần, tâm nội phát minh
Đạo mầu bí nhiệm huyền linh
Là phương giải cứu chúng sinh phản hồi.
Nghĩa chữ Tam là ngôi Tam Bảo
Phật, Pháp, Tăng chỉ tại lòng ta!
PHẬT là giác tánh soi xa
Mở đường sáng suốt vượt qua cõi trần.
Nghĩa chữ PHÁP giải phần chánh kiến
Dứt kiêu căng, bỏ chuyện thị phi…
TĂNG là chủ tịnh tinh vi
Sáu căn trong sạch, dung nghi thuận hòa.
Vận Tam Bảo lấy ra đối trị
Dứt sáu trần tức thị chơn tu!
Còn như bỉnh tức công phu
Luyện tinh, hóa khí, rèn tu nguyên thần.
Nghĩa Tam Bảo phân trần chỉ rõ
Người tu hành lấy đó thềm thang,
Còn câu Tam Bảo thế gian
Chia ra thể, dụng, đôi đàng phân minh:
PHẬT BẢO là tượng hình ra đó
Để phụng thờ lòng có đức tin,
PHÁP BẢO gồm Luật, Luận, Kinh
Bản đồ vẽ sẵn phân minh chỉ rành,
TĂNG BẢO là lòng thành thoát tục
Chán sự đời cạo tóc đi tu
Cửa thiền tinh tấn công phu
Chí tâm được đến Vô dư Niết-bàn.
Nghĩa Tam Bảo thế gian là đó
Nhờ có thầy đường ngõ mới thông
Thầy như lạch nước lòng sông,
Nếu không lòng lạch nước trong bao giờ.
Mắt lờ mờ, tay rờ, chân bước
Thế vậy mà xông lướt sao xong
Quy y trước sửa tấm lòng
Có thầy chỉ giáo ra vòng tử sanh.
Có thể dụng mới rành đạo lý
Thấy trăng nhờ người chỉ cho ta
Chữ “Quy” phân bạch đó là:
Bỏ nơi hắc ám về nhà quang minh.
Nghĩa chữ “Y” như hình mặc áo
Trang tu hành Thánh giáo phải tuân
Trau dồi đạo đức sáng trưng
Nước không xao động ló vầng trăng thanh.
Trong Ngũ giới, sát sanh thứ nhất
Người tu hành thể đức háo sanh
Vật, người một khí hoá thành
Chớ nên sát hại mất danh thiện từ.
Giới thứ hai: diệt trừ trộm cắp
Vật của người chẳng đặng tham lam
Công, tư của cải bạc vàng
Chớ nên móng ý lấy làm của ta.
Giới thứ ba: cấm tà sắc dục
Chớ tư tình lén lút ngoại duyên
Trăng hoa lòng chớ đảo điên
Tam cang cũng phải răn khuyên từ từ…
Giới thứ tư: dứt trừ vọng ngữ
Chớ buông lời hung dữ điêu ngoa
Ngược xuôi láo xược lời ma
Nói qua nói lại cùng là hung hăng…
Giới thứ năm: cấm ngăn uống rượu
Việc lỗi lầm bởi tửu mà ra
Say sưa mê muội lòng tà
Dữ hơn thuốc độc, phá nhà hư linh…
Lấy Năm giới sửa mình là đạo
Dụng Tam quy kiến đạo Pháp thân
Từ Bi Hỷ Xả là nhân
Tinh tấn là quả, giải phân rõ ràng.
Nghĩa chữ Đạo như đàng đi đó
Song đàng đi chẳng có bao lâu
Dẫu mà ngàn dặm cao sâu
Mối đường bắt đặng ngõ hầu chẳng xa.
Chớ bôn ba nhận ma tác Phật
Uổng công trình, chôn mất tánh linh
Than ôi, biển khổ minh minh
Người mù cầm lái đưa mình sao xuôi!
Đứa mù dắt lũ đui theo dõi
Sa lửa hầm còn hỏi chi chi…
Phải tìm đến bậc trí tri
Đạo mầu mới tỏ, đường đi mới tường.
Bát chánh đạo mối đường đã trổ,
Tứ diệu đề là chỗ nghỉ ngơi,
Đèn lòng soi sáng khắp nơi
Thinh thinh trí huệ một trời quang minh.
Đọc Tâm Kinh cho tinh cho suốt
Dẫu mà đường chưa thuộc cũng thông
Vậy hay sắc tức thị không
Chẳng nên chấp sắc mà không cũng đừng.
Đạo vô cùng, chấp trung là đạo
Lý nhiệm mầu uẩn áo thâm sâu
Đạo mầu khắp hết đâu đâu
Cứ trong sắc tướng tìm cầu mới ra.
Tuy sắc tướng, nhưng mà vô tướng
Vô tướng từ hữu tướng mà ra…
Hữu, vô chung ở một nhà
Chẳng nên chấp hữu cùng là chấp vô.
Trong hữu tướng, lý vô ẩn đó
Vô tướng mà tướng có ẩn trong
Hữu, vô bước khỏi hai vòng
Mới biết đạo lý không trong không ngoài.
Thỏ vảnh tai gọi hai sừng đó
Chấp trước mà nói có nói không
Thử coi ba thú qua sông
Ba xe ngoài cửa đều không khác nào.
Ngoài vườn lửa ào ào cháy dậy
Bầy trẻ thơ chơi nhảy trong nhà
Khuyên răn chúng chẳng chịu ra
Mở lời phương tiện thiệt ba xe ngoài.
Đại biện tài trừ hai còn một
Tột bậc rồi thì một cũng không!
Xưa nay sự lý viên dung
Cứ trong thể dụng Thích trung thì nhằm.
Y tam giáo khỏi lầm lạc lối
Tu trở về nguồn cội bổn nguyên
Đạo vàng thâm lý diệu huyền
Định lòng, định tánh tỏ liền tâm đăng.
Nước gợn lằn, bóng trăng nhấp nhoáng
Trăng lu mờ vì áng đám mây
Làm cho nước đứng mây tan
Tự nhiên sáng suốt thiền quang nhiệm mầu!
Đạo không cầu do đâu mà được?
Coi giấy xưa chấp trước hữu, vô
Lằn mằn dưới gốc cây khô
Mà trông có trái gẫm âu nực cười!
Trong mắt người có ngươi mới tỏ,
Sách không thầy mới ngỏ làm sao?
Xưa nay giáo pháp truyền trao
Không thầy há dễ mặt nào nên thân.
Xưa Thánh nhân ân cần Lão Tử,
Huỳnh Đế còn xử sự Quảng Thành,
Thiện Tài ngũ thập tam tham,
Thiếu Lâm đoạt lý Thần Quang lưu truyền…
Xem lịch sử tiên hiền, cổ Thánh
Biết bao phen khổ hạnh công dày
Vẹt đường mở lối chông gai
Hố hầm bồi đắp đến nay cũng nhiều
Sửa lộ cả, bắc kiều rước khách
Chèo thuyền từ cấp bách đưa sang
Đáo hoàn bổn quốc Tây phương
Hưởng thọ vĩnh kiếp thanh nhàn muôn thu…
Người chí quyết tìm tu học đạo
Cầu hỏi thầy vật báu ở đâu?
Đạo tuy rộng lớn cao sâu
Nhỏ hơn mảy bụi dễ hầu biết sao!
Muốn cho khỏi ra vào tam giới
Phải nhớ câu “Tự tại bất thành”,
Nhơn tay mới thấy trăng thanh
Chớ chấp văn tự tu hành uổng công.
Nên cổ đức có ông Tông Bổn
Vịnh sơn cư có bốn câu rằng:
“Sơn cư phong cảnh tự thiên nhiên
Đại đạo chi chiêu tại mục tiền
Bất thức tổ tông thâm mật chỉ
Đồ lao niệm Phật dữ tham thiền.”
Ấy là cặn kẽ bảo khuyên
Phải cầu giáo ngoại biệt truyền diệu tâm,
Chớ chấp trước thinh âm sắc tướng
Cảnh ngoại cầu vọng tưởng đảo điên!
Kính lời khuyên khách hữu duyên
Biết nghe chỉ đạo chớ phiền lời ngay…
TẦM SƯ NGỘ ĐẠO
Tôi dốc lòng tầm đạo đã lâu
Ngày đêm thổn thức mãi lo âu
Liệu toan đạo cả cho tròn vẹn
Nay gặp đạo chơn rất nhiệm mầu
Tầm đặng minh sư Ngài chỉ điểm
Chơn truyền khẩu thuyết thật cao sâu
Từ nay cố gắng chuyên tu niệm
Chắc thấy Như Lai, khỏi vọng cầu.
HAM MUỐN
MUỐN LỢI THAM DANH trí rộn ràng
HAM tài đắm sắc táng thiên cang
HAM mùi phú quý thân lao khổ
MUỐN cảnh lầu đài dạ xốn xang
MUỐN miếng đỉnh chung đầy khổ não
HAM tên bia bảng lắm gian nan
HAM nhiều ruộng đất người người oán
MUỐN tử tôn đa, lắm nghiệp oan!
DIỆT LÒNG HAM MUỐN
Không HAM chẳng MUỐN có chi phiền
Chẳng MUỐN không HAM thế mới tiên
Chẳng MUỐN lửa lòng đều diệt sạch
Không HAM vật chất hết tiền khiên
Không HAM tước vị đời tự tại
Chẳng MUỐN quyền oai bậc đại hiền
Chẳng MUỐN sắc tài thân vĩnh viễn
Không HAM khoái lạc sống trường miên.
TIẾP HỌA BÀI II
Không HAM chẳng MUỐN dứt ưu phiền
Chẳng MUỐN tình đời đứng bậc tiên
Chẳng MUỐN lợi danh xa khổ não
Không HAM vật chất hết tiền khiên
Không HAM phú quý hàng tri kỷ
Chẳng MUỐN công hầu bậc Thánh Tiên
Chẳng MUỐN cõi trần tu giải thoát
Không HAM tửu sắc sống trường thiên.
TÌM ĐƯỜNG THOÁT TỤC
Nhất điểm sương tàn bóng xế qua
Tu hành mau kíp trở về già
Công danh cái thế sanh tâm mị
Phú quý kinh nhân dục tánh tà
Vạn tử thiên sanh trầm địa ngục
Nhất đao lưỡng đoạn lụy giang hà
Cảnh trần nhơ bợn đừng mê mết
Thoát tục tầm tiên chớ đợi già.
KHUYÊN NHÂN THẾ
(Khoán thủ)
TU hành thành Phật tác Tiên
THÂN tâm thanh tịnh cần chuyên đạo mầu
GIẢI rành nghĩa lý cao sâu
THOÁT ra biển khổ bái chầu Như Lai
THỌ là vâng giữ chẳng sai
TAM tâm phóng khứ thâu lai định thiền
QUY về cảnh Phật-đài liên
TRÌ lòng khăn khắn mối giềng cho xong
NGŨ căn là giặc ở trong
GIỚI luật gìn giữ gắng công trau mình
TỊNH tâm thì tánh phát minh
TAM thừa cửu phẩm tự mình suốt thông
NGHIỆP trần dứt bỏ đừng mong
TRỪ rồi ma chướng thành công phỉ tình
LỤC môn thanh tịnh mới xinh
CĂN lành gặp đạo sửa mình quy y
DIỆT trừ phiền nào sân si
LỤC căn đừng tiếp vật gì mới thanh
TRẦN duyên đừng để phát sanh
HÀNH theo Bát chánh tâm lành huệ khai
LỤC trần là nẻo góc gai
ĐỘ qua kẻo đọa mất rày bổn linh
PHÁT sanh Phật tánh tột xinh
LỤC thông biến hiện giữa mình rất hay
THÔNG minh kiến tánh Như Lai
THOÁT ra tam giới đến đài Liên hoa
VÒNG quanh bái kiến Di Đà
LỤC minh chiếu diệu sáng lòa bốn phương
ĐẠO mầu như ánh triêu dương
TĂNG thêm quả giác phô trương đạo lành
SĨ hiền phổ hóa quần sanh
GIÁC mê khai ngộ ban hành lý chân
NHIÊN Đăng một ngọn sáng bừng
Soi đường dắt khách thoát trần lên tiên.
HỒI TÂM TỈNH NGỘ
Y vàng phất phới khắp mười phương
Thức tỉnh ai ơi giấc mộng trường!
Bể khổ Ta-bà nơi giả tạm…
Bồng Lai, Cực Lạc thật quê hương
Chơn như bổn tánh trường tồn mãi
Danh sắc tài hoa sự bất thường
Ai sớm kết duyên cùng Chánh pháp
Được về bái Phật ở Tây phương.
ĐỜI TỰ TẠI
Danh lợi làm chi phải bận lòng
Sao bằng thong thả cửa thiền không?
Đèn trăng quạt gió, say mùi đạo…
Chiếu đất màn mây, lánh bụi hồng
Phú quý vinh hoa dường tuyết gá
Công danh gẫm lại tợ sương đong
Ngoài tai chẳng tiếng lời mai mỉa
Trong sạch tự nhiên thoát cõi hồng.
TIẾNG CHUÔNG CẢNH GIÁC
Già-lam thắng cảnh xứ Di Đà
Chánh pháp giáo truyền Phật Thích Ca
Khất sĩ ra đời dìu bá tánh
Du Tăng xuất hiện độ Ta-bà
Hỡi ai chìm đắm nơi trần lụy!
Sớm khá quay đầu khỏi đọa sa
Đất khách hồng trần nơi giả tạm
Thiên đường Phật quốc thật nhà ta.
Quay đường hướng thiện lánh đường u
Gắng chí trau dồi một chữ Tu
Tháo mở lưới trần duyên trói buộc
Thoát ra cho khỏi thế gian tù
Sắc, tài, tửu, khí càng say đắm
Bổn ngã mê lầm khổ vạn thu
Ngọn đuốc Nhiên Đăng soi nẻo tối
Vẹt tan đường lối ánh mây mù!
Mây mù che ánh sáng trời hồng
Vật chất bao vây ám muội lòng
Khi sống tạo thành muôn sự nghiệp
Thác rồi cũng một nắm tay không
Công danh phú quý đem sao đặng
Chỉ có nghiệp duyên chất chập chồng
Quyến thuộc thân bằng nào cứu được
Nương về đạo đức hỡi còn trông.
HỰU
Còn trông chi nữa kiếp vô thường
Cuộc giả vì mê phải lạc đường
Sáu nẻo luân hồi càng đảo lộn
Ba đường ác đạo mãi còn vương
Bồng Lai là chốn nơi an hưởng
Cửu Phật từ bi khá dựa nương
Khói đóng đèn lòng lau thiệt sạch
Lần lần sáng rỡ tợ như gương…
Gương chiếu bao la ánh sáng ngời
Đưa người duyên khách giữa dòng khơi
Đường lên qua đến Tây phương cảnh
Nẻo xuống ngục hình khổ lắm ơi!
Khuyên khách đua chen mau tỉnh ngộ
Đeo chi cuộc thế chịu đầy vơi?
Sớm mau phủi hết tâm trần tục
Cửa Phật nương về được thảnh thơi.
Cửa Phật nương về được thảnh thơi!
Pháp môn mở rộng độ người đời
Phong trần nước cuộn ai trồi hụp?
Biển khổ ba đào kẻ lội bơi
Đuốc huệ thuyền từ kề bến tục
Độ người thoát khỏi giữa dòng khơi
Mau mau thức tỉnh đêm trường mộng
Gươm bén lưới trần sớm dứt rơi!
Cuộc trần thế dường như mộng ảo!
Danh mà chi lợi lắm mà chi?
Bã công danh, bọt nước có ra gì?
Mùi phú quý vầng mây tan hiệp…
Giàu đến đâu cũng hưởng một kiếp
Sang cho lắm cũng trong một đời
Cái tuổi xuân đeo đuổi con người
Thân tứ đại lấy đâu bền chắc?
Kìa sanh tử thấy liền trước mắt
Đám cô phần đa thị thiếu niên “thân”
Cái thân này là cái giả thân
Nay còn đó ngày mai không chắc!
Phần nỗi bịnh, nỗi già thắc mắc
Sống trên đời sống được bao lâu
Thấy mày xanh kế đã bạc đầu…
Rồi lại đến quan khâu một nấm
Tam thốn khí tạo thiên ban dụng,
Nhất đán vô thường vạn sự hưu!
Muôn việc đều do mấy tấc hơi
Hơi vừa dứt cuộc đời đã dứt
Nào của cải, vợ con, tài vật
Nhắm mắt rồi cũng nắm tay không
Nghĩa tào khang ít kẻ bền lòng
Đành cải tiết dạ mong chồng khác
Để con dại mặc người hành phạt
Thấy cuộc đời nghĩ lại buồn tanh
Hết mê danh, mê lợi, mê tình…
Toan mượn thú già-lam phong cảnh
Gẫm sự thế vui gì tranh cạnh?
Thêm gây tình vợ vợ con con?
Thà sớm khuya vui thú nước non!
Chiều lại niệm A Di Đà Phật…
Mong giải thoát khỏi vòng vật chất
Sợ luân hồi yểm cựu hành vi
Ở thế gian nhiều nỗi thị phi
Vào cửa Phật từ bi hỷ xả
Qua biển khổ nương thuyền Bát-nhã
Rửa bụi trần cậy nước Ma-ha
Chốn mê đồ chìm đắm đọa sa
Về Tịnh độ vui miền Cực Lạc
Vong niệm đặng mới là chánh giác
Cõi Ta-bà Bồ-tát cũng xinh
Đừng ham chi cuộc thế hiển vinh
Bọt nước hiệp rồi tan nháy mắt
Chốn hồng trần có chi là chắc
Sanh giả không, rồi tử giả không
Thương những người gà gáy ngõ đông
Muôn vạn sự thảy đồng tiêu tán
Bóng quang âm lẹ thôi nhấp nhoáng
Kiếp phù sanh gẫm lại bao lâu
Người đời vì chất ngất non sầu
Sầu con vợ, sầu vườn, sầu đất
Sầu ít đặng tiền tài hóa vật
Sầu cháu con cờ bạc hoang đàng
Sầu mình sao chẳng đặng cao sang
Sầu chưa có nhà ngang dãy dọc
Sầu trộm cướp khỏ đầu khỏ óc
Sầu túi tham chẳng đặng đầy then
Sầu toan mưu đoạt thổ tranh điền
Sầu khoét lỗ, đào hầm hại chúng…
Sầu kiếm chước gây đường tranh tụng
Sầu xúi mưu làm loạn chẳng yên
Có mấy ai sầu học thần tiên
Phế của cải phàm thân cho đáng
Đời hạ nguơn là đời ly loạn
Phải mau mau trảm đoạn trần duyên
Nếu dần dà với chữ kim tiền
Thời cam lụy thân tâm tánh mạng
Vừng nhật nguyệt là thoi tử hạng
Lời xưa rằng thất thập lai hy!
Nhơn sanh tuy hữu bá niên kỳ
Cho hay vậy cũng là lao lực
Tuy ở thế sao cho thoát tục
Học Trương Lương lại với Hy Di
Sách chữ rằng: Sanh ký tử quy…
Ai có biết quy ư hà địa?
Chẳng nhớ câu “Đọc thư cầu lý”
Lý chẳng cầu mà đọc làm chi
Luận cho rành nghĩa lý huyền vi
Tận tánh mạng mới là thoát tục
Người đạo đức lóng trong gạn đục
Trời công bình phước thiện họa dâm
Đừng bày chi những máy cao thâm
Hàm huyết phúng nhơn ô tự khẩu
Dầu là người cao phi viễn tẩu
Khôi khôi thiên võng cũng nan đào
Ngoảnh mặt xem trong cõi trần lao
Đô thị giả có chi là thiệt?
Học Phật Tiên ngao du tuế nguyệt
Ẩn ngọc hồ tiếu đạo càn khôn
Buồn cuộc đời vui đạo chí tôn
Say Bát-nhã thấm mùi Cực Lạc
Lượn sóng biển gọi lòng Bồ-tát
Dòng sông ngân là nước Ma-ha
Rượu Tào Khê vài chén xì xào
Phú huỳnh hạc mây câu thong thả
Tu cần phải biết phân chơn giả
Cây trong rừng có quế có vông
Sao chẳng coi lấy nước dưới sông
Phải cũng có mùa trong mùa đục
Người quân tử thi thơ học túc
Học túc thời có lẽ phá ngu
Lời khuyên cùng tất cả danh nhu
Rán nghiệm lý lần hồi sửa lại
Tự thức tỉnh sớm mau hối cải
Tu thân thì Phật vốn nơi tâm
Chớ đâu xa nhọc sức mà tầm
Khuyên người gắng y lời chỉ giáo
Tu tâm luyện tánh sẽ hoàn nguyên
Đạo pháp vô vi tối diệu huyền…
Rước kẻ hữu căn hồi trở lại
Nương thuyền Bát-nhã đến Tây thiên.
TRƯỜNG ĐỜI MỘNG ẢO
Rừng đời nhiều nẻo chông gai
Hỡi ai là khách Bồng Lai xuống đò?
Sẵn sàng thuyền huệ thơm tho
Bần Tăng chịu khó đưa cho đến bờ.
Sanh trên cõi tạm sống chơi vơi!
Già trẻ trước sau chẳng ở đời
Nhơn vật thạnh suy không lại có
Thời gian thay đổi khắp cùng nơi
Công hầu hạn định ba vuông đất
Sản nghiệp chỉ tồn một tấc hơi!
Trong cõi Ta-bà toàn những khổ
Tu về Tịnh độ thảnh thơi chơi!
Vui đùa giỡn bóng, bóng về Tây!
Còn chẳng hồi tâm thoát kiếp này
Phú quý như sương đeo ngọn cỏ
Vinh hoa tợ tuyết gá cành cây
Tử sanh ví thể đèn trước gió
Tánh mạng tựa hồ nguyệt giữa mây
Công luật bao trùm ai nhảy khỏi
Lưới trời bủa khắp khó cao bay.
Nhơn sanh chìm đắm giữa sông mê
Tỉnh ngộ sớm mau bước trở về
Nghĩ lại cuộc đời ôi! Lắm khổ
Sao bằng Cực Lạc cảnh nhàn quê.
RÈN LÒNG KIÊN NHẪN
Muốn được người trở nên đạo đức
Thì dày công khổ cực biết bao
Những phương lập chí thanh cao
Cho thông suốt lý tạo đào tâm chơn
Lập một nước dễ hơn truyền giáo
Truyền dạy người đắc đạo khó thay
Biết bao kèm sửa đêm ngày
Làm nên Tiên Phật rất dày công phu
Đây là hạnh người tu luyện đạo
Đoạn dứt lòng gian xảo kiêu căng
Miệng không hay nói chuyện xằng
Ngồi lê đôi mách cằn nhằn người ta
Phải nắm giữ hiệp hòa kiên nhẫn
Tịnh tâm lo bổn phận làm người
Lỗi lầm thiên hạ chớ bươi
Xấu xa mê muội đừng cười chê khen
Lần hồi tập cho quen tánh cách
Giữ tấc lòng trong sạch hoàn toàn
Mặc tình ai thói dọc ngang
Những điều quấy quá chớ mang vào mình
Lo đóng cửa luyện hình vóc Phật
Đối mọi người chân thật mến yêu
Quanh co thuyền phải theo chiều
Người trong một đạo dắt dìu giúp nhau
Đừng cậy thế quyền cao chức trọng
Đừng ỷ giàu kiệu lọng nghinh ngang
Ta dầu một bậc Thánh hoàng
Biết tu xem tợ như hàng con dân
Người hiền đức không cần danh vọng
Làm thì ưa công cộng hiệp hòa
Kính người quên phứt đến ta
Tự nhiên thanh tịnh vọng tà bất sanh
Theo chơn lý lưu hành hạp đạo
Gom ngũ quan rèn tạo kim thân
Tuy là lẫn lộn hồng trần
Mà lòng đạo đức không cần lợi danh
Cây đại thọ đơm cành nảy tược
Tốt tươi nhờ rưới nước bón phân
Tu cho mau phát tinh thần
Thì lo luyện đạo siêng cần ngày đêm
Biết đạo chớ nói thêm nói bớt
Tội lỗi người đỡ vớt chở che
Nhiều cây mới kết nên bè
Anh em chung trí đồng hè nhau tu
Phá cho đặng khám tù thế tục
Diệt cho tiêu lòng dục tánh phàm
Những điều ưa chuộng mến ham
Ta nên dứt bỏ túi tham cho rồi
Thoát khỏi chốn luân hồi nghiệp báo
Chỉ tận tâm với đạo, cứu cho
Trần gian nóng tợ lửa lò
Hơi bay nực nực đen mờ khói un
Hít vào thì ngây cuồng mê muội
Mất trí khôn lầm lũi đường tà
Khói un độc địa thay là
Nhẫn kiên là chén thuốc hòa cứu nguy
Nên hạ mình kỉnh vì chúng bạn
Đức hạnh tròn chói sáng mọi nơi
Lời khuyên để lại răn đời
Dọn mình thanh nhẹ mới thời thung dung
Lo lập chí vẫy vùng cơ hội
Cứu vớt người lặn lội bến mê
Tình đời cần phải chán chê
Đừng mang những gánh nặng nề ai trao
Lấp biển khổ làm sao lấp đặng
Xô thành sầu khó hẳn mà xô
Người người lâm bịnh ngây ngô
Chúng ta hiệp lại lấp xô khó gì
Biết đạo đức chịu lì với đạo
Để quỷ ma nó khảo mới cao
Phổi gan trải mật anh hào
Đại hùng đại lực mới vào cảnh tiên
Diệt bản ngã bỏ quyền dùng lý
Khử tư tâm hiệp ý đại đồng
Làm cho thế giới lưu thông
Dồi trau đức hạnh tấm lòng phát minh…
Còn chớ nói rằng mình hay giỏi
Thì ta đâu còn gọi người hiền
Người hiền trầm mặc ổn nhiên
Thuỷ triều vận tải căn nguyên đức tài
Lời nhắn nhủ miệt mài kiên nhẫn
Kiên nhẫn là bổn phận người tu
Lưỡi mềm khó gãy lắm ru…
Răng tuy cứng chắc mặc dù, gãy hư.
CHỮ NHẪN
Nhẫn là quý báu tự xưa nay
Học đạo cần nên chí nhẫn hòai
Đời loạn khá tu gìn nhẫn nhục
Đạo thành cũng bởi nhẫn hòa dai
Trăm năm tạc sử lòng kiên nhẫn
Ngàn kiếp lưu danh nhẫn ấy tài
Khuyên hỡi ai ai nên nhẫn nại
Nhẫn hòa là quý, chí đừng sai.
CHỮ HÒA
Hòa là bước đến nấc thang cao
Hòa hiệp cần chuyên giữ một màu
Hòa trước sửa mình cho vẹn vẻ
Hòa sau sự thế khổ đừng nao
Hòa cùng khắp cả là yêu đạo
Hòa hết mọi nơi khỏi nhọc lao
Hòa biết mến yêu đồng chí hiệp
Hòa chung thế giới, phước trời trao.
CHỮ NHỊN
Nhịn điều sỉ nhục tấm thân yên
Nhịn việc hơn thua tránh lụy phiền
Nhịn kẻ thiểu căn lòng đại độ…
Nhịn mầm dục vọng đắc Thần Tiên.
CHỮ NHỤC
Nhục tiếng hơn thua có hại gì?
Nhục là sửa tánh diệt sân si
Nhục trau tâm đạo cho bền chí
Nhục ấy cũng là mức cử thi.
TIẾNG NHẠC LÒNG
Tiếng đàn reo trổi du dương
Ngày đêm không nghỉ, dặm trường thở than
Thương kiếp sống chẳng đầy gang
Đấu tranh đau khổ chứa chan lụy sầu
Cội nguồn sanh tử bởi đâu
Lý do tồn tại ai hầu rõ chi?
Tang thương biến đổi chia ly
Vui trong đau khổ vui gì mà tranh?
Ái tình hạnh phúc mỏng manh
Chuông to buộc sợi chỉ mành bao lăm
Sự đời như gió thăng trầm
Thoát qua dường thể dư âm tơ đồng
Canh tà hiu hắt gió đông
Nỉ non gió rỉ trong lòng ngâm nga
Hỡi cùng tất cả gần xa
Biết chăng tiếng gió thiết tha u buồn
Nhìn xem thấy chúng si cuồng
Ưu tư thất vọng lệ tuôn khôn cầm
Bởi ham ảo ảnh hôn trầm
Cứ mò đáy nước mà tầm mặt trăng
Kiếp người ngắn ngủi bao lăm?
Băn khoăn nước chảy mây giăng lưng trời
Hỡi rằng này chúng sanh ơi!
Khá tua tỉnh giấc cứu đời lâm nguy
Hãy chỗi dậy, tiến bước đi
Kíp mau giải thoát, từ bi trau mình
Vì bác ái quên ái tình
Xả thân phổ độ chúng sinh khổ nàn
Tìm nương theo Ánh Đạo Vàng
Sau thành chánh quả Niết-bàn nghỉ ngơi.
KIẾP SỐNG MỎNG MANH
Phù dung sớm nở tối rồi tàn
Cái kiếp con người vắn tợ gang
Phú quý công danh dường lửa nháng
Tồn vong vinh nhục thể mây tan!
Rạp trần ẩn hiện tuồng mơ đoản
Trường thế đeo đai giấc mộng tràng
Bể hoạn chập chờn bao kẻ đắm
Luân hồi sao khỏi mối dây oan.
Nợ nhơn quả lấp vùi tánh đức
Biết ngày nào gỡ dứt tiền khiên
Trả vay vay trả liền liền
Nhơn nào quả nấy nghiệp nhơn buộc mình
Bóng cong vạy tại hình cong vạy
Tội phước đi qua lại không chừng
Xác phàm sung sướng vui mừng
Linh hồn phải chịu bâng khuâng não phiền
Gieo giống chi mọc liền giống nấy
Cảm vật nào vật ấy ứng cho
Coi như trong cái xe bò
Bánh xe lăn trả kịp giò bước chân
Bò dừng lại, bánh ngừng đứng lại
Chậm hay mau cũng tại con bò
Bánh xe nó chạy theo giò
Chạy không cũng tại con bò gây ra
Xét lỗi người, lỗi ta ai xét
Sương nhà người, người quét đặng thôi
Muốn mau thoát kiếp luân hồi
Kiếp này rán chịu quả nhồi cho mau
Đời cũng có nghèo giàu cao thấp
Tại nơi người tạo lập nó ra
Rồi than oán trách trời già
Không ngờ ta chác lấy ta cho nhiều…
Lòng tham dục bao nhiêu cho đủ
Để thất tình làm chủ lấy tâm
Khiến gây tội ác lỗi lầm
Người chưng mắc phải vướng nhằm khổ nguy
Lòng quấy quá tráo chì thay bạc
Mỏi mong lo lường gạt của đời
Không dè mắc phải lưới trời
Thưa mà chẳng lọt chuyện người mảy lông
Luật báo ứng pháp công thưởng phạt
Hành hồn rồi, hành xác chẳng chơi
Nhơn nào quả ấy chẳng rời
Đòn cân công lý Phật Trời thưởng răn
Đặng quả ngon thì ăn, lấy hột
Gieo lại mà mai mốt còn ăn
Nhược bằng hưởng trái hột quăng
Ngày sau thèm khát xin ăn nhà người
Nay đắc thế vui cười chi lắm
Sau suy thời bụi bặm lấp thân
Biết lo bố đức thi ân
Luân hồi trở lại hưởng phần cao siêu
Đường quanh quẹo theo chiều mà bước
Chí tâm bền thì được thành công
Làm cho đạo pháp lưu thông
Lập tâm sửa tánh bền lòng phá mê
Kìa biển hẹn non thề phải dứt
Dây buộc mình cắt đứt chớ vương
Nhu thắng cương, nhược thắng cường
Mềm còn, cứng bể; thế thường xưa nay
Họa phước ấy không sai báo ứng
Muộn kiếp này gieo chứng hậu lai
Người tài lại gặp kẻ tài
Ỷ tài phải chịu nạn tai hòai hòai
Điềm họa phước không hay tìm tới
Tại mình vời nên mới theo mình
Cũng như bóng nọ tùy hình
Dữ lành hai lẽ công bình thưởng răn.
THỨC TÂM TỈNH NGỘ
Ham muốn lợi danh ở thế gian
Sao bằng chánh đạo hưởng an nhàn
Gà nhà lúa sẵn gần lò chảo
Hạc bởi không lương tự tại sang
Giàu có trăm năm gìn khó đặng
Luân hồi lục đạo khổ muôn ngàn
Khuyên người giác ngộ đường sanh tử
Để mất thân người khó nỗi an.
TUỒNG ĐỜI CHỚP NHOÁNG
Cuộc đời giả tạm chẳng bền lâu
Tuổi mới xuân xanh kế bạc đầu
Vạn vật vô thường không chắc thật
Muôn hình tiêu họa có gì đâu
Tỉnh mơ hồn điệp đừng say đắm
Thức giấc mê ly chớ vọng cầu
Khuyên hỡi khách trần mau giải thoát
Tu hành thấu đạt lý cao sâu.
Khuyên người giữ dạ rán cần tu
Giới luật rèn trau vẹt ngút mù
Bền chí gắng tu cho trọn kiếp
Sau về Lạc cảnh hưởng ngàn thu.
KHUYÊN THIỆN TÍN
Hỡi thiện tín các miền tịnh xá!
Rán giữ tròn bổn phận cư gia
Đồng tâm xây dựng chữ Hòa
Thương nhau như thể một nhà vui tươi
Giữa rừng khổ ta người Cực Lạc
Nẻo tử sanh thấm thoát xoay tròn
Loanh quanh trong những đường mòn
Kể ra nhiều kiếp vẫn còn nơi đây
Nay may mắn gặp thầy hướng dẫn
Gom những ai lẩn thẩn trên đường
Hiệp thành một khối tình thương
Dắt người đến cảnh an khương hiện tiền
Hỡi thiện tín con hiền họ Thích!
Rán tôn thờ mục đích cần tu
Chớ nên chen lấn hiềm thù
Để rồi tan vỡ mịt mù khổ đau
Đừng vì lẽ tranh nhau thử thách
Mà bỏ ra phân tách đạo tràng
Thân này sống ở thế gian
Mấy ai giữ trọn hoàn toàn sạch trong
Những sơ sót nào hòng tránh khỏi
Bởi nhiều đời quen thói nhiễm mê
Hôm nay mới hướng trở về
Làm sao tâm trí chấp nê chẳng còn?
Nếu các pháp vẹn toàn thu nhiếp
Thì có đâu vướng kiếp luân hồi
Vào đây đồng phận con côi
Mở lòng yêu dấu chớ nhồi lẫn nhau
Nên hỷ xả vui chào rộng lượng
Đối kẻ thù hãy tưởng như ân
Khuyên lơn cải sửa từ lần
Đồng chung nâng đỡ gót chân Phật-đà
Được như thế mới là gương mẫu
Để cho đời soi thấu lối đi
Khỏi sa vào chốn hiểm nguy
Con đường bác ái từ bi sẵn về
Lần đến cội Bồ-đề tươi mát
Khắp đệ huynh hoan lạc phi thường
Chẳng còn chi phối tình thương
Nhờ nơi nhẫn nại hiền lương hiệp hòa
Hỡi tất cả ai là Phật tử!
Đã nghe qua rán giữ thật hành
Từ đây đừng có phân tranh
Yêu nhau dìu dắt chớ đành bỏ nhau
Dùng lời nói ngọt ngào dạy dỗ
Dứt hung hăng, thô lỗ, cộc cằn
Một niềm giữ trọn giới răn
Nêu cao Tam bảo Phật Tăng muôn đời
Gom kết lại đôi lời chấm dứt
Nguyện cư gia nỗ lực thi hành
Đạt nhiều kết quả cao thanh
Bồ-đề Chánh giác chóng thành an khương.
Kiên nhẫn gây nên Thánh đức tâm
Nhẫn kiên đạo đức nghĩ suy ngầm
Hiệp hòa chóng vững đường tên đạn
Hòa hiệp lâu ngày hỏa dục lâm…
MUỐN TU ĐỪNG HẸN
Thiên đàng, địa ngục chẳng bao xa
Học đạo nào so bậc trẻ già
Chống gậy kim cang men lướt tới
Cầm dây oan trái cởi lần ra
Hồng trần khổ hải là nơi tạm
Nhược thủy Bồng Lai mới thiệt nhà
Chớ gọi ruộng vườn chưa sắp đặt
Đời gần mạt kiếp, rán bôn ba!
HỒI CHUÔNG TỰ GIÁC
Lôi thôi lần lựa kế rồi già
Chậm trễ một ngày sẽ luống qua
Phật dạy định thiền soi ngũ uẩn
Tiên truyền luyện đạo kiến tam gia
Xuất vi Phật tử chơn huyền diệu
Thai sản anh nhi thật sáng lòa
Cảm ứng từ bi Tiên Phật dạy
Phật Tiên hiệp lại cũng chung nhà.
Chung nhà Tam bảo có đâu xa
Phật Thánh Tiên đồng cộng nhất gia
Tam bửu Ngũ hành Tiên đạo dạy
Tam quy Ngũ giới Phật truyền ra
Tam cang thường ngũ nơi Nho giáo
Ba lối chỉ mình nẻo chánh tà
Thích hợp lý chơn tìm lựa lấy
Phật, Tiên, Thánh cũng tự nơi ta.
Ta-bà dạo khắp độ nhơn sanh
Chánh pháp Như Lai gắng thật hành
Khất sĩ khi xưa La-hán đạo
Bần Tăng hiện tại cũng Vô sanh
Chơn truyền diệu pháp thông huyền bí
Y bát tinh vi Cực Lạc thành
Biển lặng minh châu thường hiển hiện
Ao sâu trong lặng kiến trăng thanh.
Trăng thanh phản chiếu tỏ nơi lòng
Học Phật tu Tiên phải lão thông
Tiên dạy huyền cơ nơi tịnh tánh
Phật truyền diệu pháp chỗ tâm không
Minh minh hàm dưỡng chơn tâm đủ
Yểu yểu thường nuôi bổn tánh đồng
Nhơn Thánh Phật Tiên đồng nhất thể
Khác nhau mê ngộ tại bên trong.
KHUYÊN NGƯỜI TỈNH NGỘ
Phàm, Tiên hai nẻo khác nhau xa
Đất Phật muôn năm tác chẳng già
Học đạo phải thông đường chánh giác
Tu hành cho rõ gốc Tiên gia
Mê man vật chất dường trăng lặn
Đắm đuối công danh bóng ác tà
Nhắn kẻ hiền lương cùng thiện sĩ
Quày thuyền bỉ ngạn rán chèo qua.
NGỪA LƯỚI MA VƯƠNG
Cảnh hạ giới tuy tuồng tráng lệ
Mà hiểm nguy thật kể không lường
Cảnh này là cảnh thử lòng
Ham mê thì phải mắc vòng tử sinh
Ma vương hiện nguyên hình đẹp đẽ
Phỉnh giác quan là để mê người
Làm mê tâm trí mà chơi
Gạt người rồi lại bỏ người bơ vơ
Con phù du hững hờ nào biết
Thấy bóng đèn thì quyết nhảy vô
Thương thay chết héo chết khô
Dĩa dầu hôm nọ là mồ phù du
Gặp Ma vương phải toan kềm chế
Kéo mà làm nô lệ Ma vương
Bể trần nhiều nỗi thảm thương
Chúng sanh chìm nổi trong đường say mê
Ai muốn được trở về tiên cảnh
Thì mau mau xa lánh chúng ma
Đừng cho chúng ở trong nhà
Thanh tâm quét sạch lòng tà trước khi
Ngoài thì giữ nghiêm trì trai giới
Trong thì lo khêu gợi đèn lòng
Muốn nương thuyền giác qua sông
Coi chừng sóng sắc giữa dòng đáng ghê
Biết bao cội Bồ-đề sụp đổ
Vì chúng ma cám dỗ gạt lường
Muốn mau về đến Tây phương
Chớ nên tríu mến mà vương nghiệp trần
Đây đã lắm ân cần nhắc nhở
Vướng vô rồi khó gỡ lắm đa
Muốn làm Tiên Phật hay Ma
Đường thăng nẻo đọa do ta tự lòng.
HẠI CỦA SẮC
Sắc làm ngả nước với nghiêng thành
Sắc hại anh hùng mất tiếng thanh
Sắc tốt trào Thương hư hại nước
Sắc mê San Hậu rụi tan tành
Sắc là độc kiếm nên xa tránh
Sắc ấy ma đời báo chúng sanh
Sắc quá gớm ghê vì tích cũ
Sắc mà tham nhiễm chịu nhơ danh.
HẠI CỦA DỤC
Dục cảm suốt đời khổ lụy thân
Dục tình ân ái mãi xoay vần
Dục đa xác thể thêm tiều tụy
Dục lạc hư danh đạo cũng gần
Dục tánh luân hồi trong sáu nẻo
Dục tâm lên xuống triệu muôn phần
Dục lòng đau khổ không phương tả
Dục ý hết còn chỗ định phân!
HẠI CỦA TÌNH
Tình ái đứng đầu vạn khổ đau!
Tình nhân vướng phải lụy anh hào
Tình đời mặn, chát, chua, cay, đắng…
Tình thế đoạn trường biết nói sao?
CHỮ THỜI
Thời xưa đạo đức thấy mà ham
Thời thế hôm nay quá chán nhàm
Thời buổi chiến tranh vì tánh ác
Thời nay đau khổ bởi lòng tham.
CHỮ LỢI và NGHĨA
Lợi ánh vàng kho nhiều kẻ chọn
Nghĩa như ngọc ẩn ít người thông!
Lợi quyền danh ảo đời tranh đấu
Nghĩa dẫn người lên nấc đại đồng.
ĐẠO BẢO ĐẠO TỰ TRỌNG
Rần rần đạo nọ đạo kia ra
Người ở trên non, kẻ ở nhà
Kẻ thích Tiên gia lờn Phật pháp
Người mê Phật pháp ố Nho gia
Phái kia sắp đặt bồi giai cấp
Đạo nọ tranh đua biện chánh tà
Lăn lóc tưng bừng trong động tịnh
Khiến nên tam giáo rẽ chia ba.
Cắc ké, kỳ nhông cũng đạo đồng
Cớ sao khích bác hỡi kỳ nhông?
Lịch chê lươn nhớt, ai khen lịch?
Đước nói rùa hôi, đước ích không?
Qui tưởng qui sang, qui ngoảnh cổ
Phụng khoe phụng sướng, phụng xoè lông
Chi bằng giữ phận ai theo nấy
Khích bác làm chi phải mích lòng?
Bàng môn, chánh giáo mấy ai rành
Hay dở hàng ngày cứ luận tranh
Mình ốc chưa hay chê kẻ trược
Cục rêu chưa biết gọi mình thanh
Mau qua truông núi nhằm đường tắt
Trễ đến lư giang gặp nẻo quanh
Kẻ trước người sau rồi cũng đến
Mựa là mượn tiếng với mua danh.
Mê: thiên chấp đạo này đạo nọ…
Muôn đạo đều cũng có nơi tâm
Chúng sanh đa bịnh hôn trầm
Phật dùng nhiều pháp phương châm trị người.
Đấng Giáo chủ Thích Ca Phật Tổ
Ngài thuở xưa Ấn Độ giáng sinh
Lúc Ngài dạo bốn cửa thành
Thấy điều Bịnh, Tử, Lão, Sanh não nùng
Quyết rời bỏ hoàng cung tầm đạo
Thoát kiếp người áo mão cân đai
Sớm xa thê tử sắc tài
Diệt trừ loạn tưởng hàng ngày loạn tâm
Non Tuyết lãnh sáu năm khổ hạnh
Thân dãi dầu gió lạnh mưa chan
Đạo thành, độ khắp trần gian
Ngài đem chân lý chỉ đàng chúng sanh
Khêu đèn huệ tâm minh soi sáng
Máy huyền vi tỏ rạng nơi lòng
Từ bi bác ái đại đồng
Sống theo đạo lý thoát vòng quả nhân
Tứ diệu đề Ngài phân chỉ rõ
Khổ đề là bởi có huyễn thân
Khổ vì vật chất tinh thần
Chúng sanh phải chịu muôn phần đắng cay
Tập đề là chỉ ngay những chỗ
Các nguyên do, sự khổ gây ra
Vô minh vọng tưởng hành tà
Luân hồi quả báo vậy mà chẳng thôi
Diệt đề này là ngôi lật đổ
Phải tầm phương diệt khổ cho mình
Trau dồi bổn tánh chơn linh
Thoát ra biển khổ tử sinh sáu đường
Đạo đề là một phương huyền diệu
Chúng sanh nên xét hiểu cho rành
Phép mầu bất diệt bất sanh
Giữ theo chánh pháp thường hành chớ quên
Chánh kiến là cần nên độ lượng
Thấy rõ ràng tín ngưỡng mới ngoan
Chớ đừng xu hướng dị đoan
Sa nơi tà đạo lạc đường khó trông…
Chánh tư duy giữ đồng lý tưởng
Niệm chánh chơn bỏ tưởng vọng tà
Tinh thần thanh bạch điều hòa
Quy nguyên Tam bửu một nhà an vui
Chánh ngữ vốn vị mùi đạo hạnh
Lời nói ra chơn chánh dịu dàng
Khiến người đẹp dạ tâm an
Soi gương trí huệ tầm đàng quang minh
Chánh nghiệp khá giữ gìn xét nghĩ
Việc làm đừng ích kỷ hại nhân
Sát sanh trộm cắp chớ gần
Giữ theo Ngũ giới lập thân giúp đời
Chánh mạng là chẳng dời chẳng đổi
Sống vững vàng giữa buổi loạn ly
Thân tâm chẳng chút sầu bi
Quyết không phụng sự kẻ si mê nào
Chánh tinh tấn dồi trau viên giác
Biết phương hành giải thoát mê tân
Luyện thành xá lợi kim thân
Bồ-đề kết quả khỏi phần tử sanh
Chánh niệm này con in trí nhớ
Phải tận tâm giúp đỡ chúng sinh
Niệm niệm chơn chánh quang minh
Nhớ câu Lục tự tâm kinh chơn truyền
Chánh định là an nhiên lặng lẽ
Pháp tọa thiền chớ để loạn tâm
Điển linh sáng tợ trăng rằm
Bổn lai diện mục khỏi tầm đâu xa
Muốn thấu đáo rõ qua đạo chánh
Thì hãy cần kiến tánh minh tâm
Vạn pháp quy nhất thậm thâm
Như Lai khổ hạnh nhiều năm mới thành
Đây phân giải đành rành cặn kẽ
Cho tỏ tường lý lẽ cao sâu
Nguyện chung khắp hết hoàn cầu
Người người hướng thiện quay đầu về tu.
TỊNH TAM NGHIỆP
- Giữ Thân trong sạch hạnh phúc biết bao!
- Giữ Miệng trong sạch hạnh phúc biết bao!
- Giữ Ý trong sạch hạnh phúc biết bao!
Thân cùng Khẩu, Ý trọn lành
Xa lìa tội lỗi gần cành hoa sen
Ai mà Thân, Khẩu, Ý rèn
Giữ theo thiện nghiệp thân bèn đặng an
Ba nghiệp hằng đặng rảnh rang
Thác rồi nhập Thánh là đàng xưa nay
Bị mắng chửi, lòng chẳng phai
Với người tham lẫn giận gây chẳng sờn
Giữ mình thanh tịnh là hơn
Dầu ai gây oán chuốc hờn mặc ai.
CHỮ TU
Tu sao lìa khỏi cảnh sông mê
Tu gắng gìn tâm giữ trọn thề
Tu thoát luân hồi xa tục lụy
Tu bồi linh tánh lại nhàn quê
Tu trừ lục dục thân yên lặng
Tu tịnh chơn nguơn ngũ khí kề
Tu đắc kim thân tròn quả vị
Tu thành Tiên Phật Niết-bàn về.
CHỮ NHẤT
Nhất thiếu thông hề sự lý minh
Nhất tâm khai ngộ chuyển mê tình
Nhất thừa biệt tướng Như Lai hiển
Nhất tán vạn thù tận ý kinh
Nhất thiết độ nhân đăng bỉ ngạn
Nhất từ nhẫn nhục thị vô sinh
Nhất trần bất nhiễm đồng chư Phật
Nhất thiết giai không tổng đắc thành.
TỊNH THẤT CÔNG PHU
Sự thế mặc người, ta cứ tu
Lục căn đóng lại vắng êm ru
An phòng tịnh tọa công phu mãi
Lủi thủi trong am tợ ở tù.
Tù thế, tù tu cũng gọi tù
Tù tu tịnh mãi ấy công phu
Tù vô tư lự nên thường trú
Tù chẳng tham cầu: đấng trượng phu.
Phu chồng, phụ vợ, nợ oan khiên
Tù ở thế gian tội nhãn tiền
Tù nghiệp gây ra ta khó gỡ
Tù này muôn thuở chẳng ngồi yên.
Yên tâm tịnh tánh bởi tu thuyền
Tam bửu điều hòa dưỡng hạo nhiên
Ý phách thần hồn dồn một mối
Trọn ngày chí tối giữ căn nguyên.
Nguyên lai bổn thể tại cơ thiền
Động tịnh điều hòa hống hiệp diên
Bất thức, bất tri, vô lý sự
Phi lai phi khứ chưởng Thần Tiên.
Tiên, Phật giai do tự chính mình
Thánh, phàm, chơn, vọng bởi tâm sinh
Tâm ma, giả giả ma ma thịnh…
Tâm Phật, như như huệ huệ minh.
Minh quang rạng chói vĩnh trường tồn
Khai khiếu nê hoàn cửa đại môn
Thong thả ra vào nào có ngại
Về chầu thượng giới bái Thiên Tôn.
Tôn Phật, Thánh, Tiên đấng trọn lành
Đạo vàng khai hóa độ nhân sanh
Thoát vòng lục đạo tam đồ khổ
Chưởng phước tăng duyên đạo chóng thành.
Thành Phật tác Tiên bởi chỗ tu
Muốn tu ra khỏi thế gian tù
Cần nên đóng cửa trong ngoài kín
Sự thế mặc người, ta cứ tu.
Học đạo phải thông lý nhiệm mầu
Thành Tiên tác Phật tại song mâu
Minh sư chỉ điểm ngay chơn khuyết
Hiền đệ gắng hành chớ nệ câu
Tam bửu giữ gìn cho chí trọn
Ngũ hành Bát quái phải gồm thâu
Âm dương hiệp nhất quy trung khiếu
Chiết Khảm, điền Ly thoát khổ sầu.
Thua đời chẳng sợ, sợ thua tu
Tu kém công phu mắc ngục tù
Tù thế mất quyền làm tự chủ
Tù tu được hưởng cảnh nhàn du.
CHỮ NHỚ
Nhớ ơn phụ mẫu nghĩa sinh thành
Nhớ đến bạn, thầy chỉ mối manh
Nhớ lại công ơn bao tín chủ
Nhớ ân Tam Bảo gắng tu hành
CHỮ THƯƠNG
Thương người ẩn sĩ lánh bầy lang
Thương kẻ trung quân nát ruột gan
Thương trang hiếu đễ cùng liêm sỉ
Thương đấng bần Tăng dưỡng chí nhàn
Thương kẻ ôm lòng cam phận chịu
Thương người giữ dạ chẳng hề tham
Thương cơn nước lửa không dua nịnh
Thương nghĩa cù lao quá tuổi vàng.
CHỮ LIÊM
Liêm bình đời đạo rạng đai cân
Liêm sỉ nêu gương khắp cõi trần
Liêm khiết xa gần danh ích quốc
Liêm nhân trên thế nghĩa thân dân
Liêm hiền con cháu nhờ âm chất
Liêm trực cỏ cây gội đức ân
Liêm chánh nhơn loài hòa vạn vật
Liêm cần, cần tránh tánh tham sân.
CHỮ SĨ
Sĩ thú đồng ca khúc khải hoàn
Sĩ nhàn mừng hát bước vinh quang
Sĩ đời xây đắp đời bình đẳng
Sĩ đạo trau dồi cội phúc an
Sĩ khí rõ danh giòng giống Việt
Sĩ hùng cứu vãn nước nhà tan!
Sĩ dân nhuần gội ngày Nghiêu Thuấn
Sĩ nhập tràng thi hội Niết-bàn.
CHỐN SƠN LÂM
Trên rừng bốn phía lặng trang
Trước sau chẳng thấy thoáng ngang bóng người
Cảnh tình vui thích thảnh thơi
Đi đi lại lại tươi cười một ta
Phật Ngài vốn thích rừng già
Cùng là sư chúng muốn xa cảnh đời!
Tôi nay chí ý liệu rồi
Dốc lòng an dưỡng ở nơi rừng thiền
Nương mình trong chốn động tiên
Ngày ngày tu tập cho hiền tánh tâm
Một mình ở giữa sơn lâm
Hết khi tưởng đạo lại tầm xem hoa.
Ẩn mình giữa chốn núi rừng hoang
Gió thổi phất phơ bóng áo vàng
No đói, lạnh lùng cam phận chịu
Tuyết sương, mưa nắng chẳng hề than
Tối thì nhập định lâm sơn cảnh
Sáng lại hóa duyên xóm, chợ, làng…
Tạm sống tu hành nơi tĩnh mịch
Quyết thành chánh quả độ trần gian.
Sớm liệu nương mình chốn cửa Không
Đừng đem danh lợi buộc vào lòng
Đừng đem tình ái vương phiền lụy
Là lưới mê tân khó thoát vòng.
GIÁ TRỊ CỦA VÀNG THAU
Vàng đối cùng thau vốn khác nhiều
Thau vàng xa cách biết bao nhiêu!
Vàng cao sẵn đỏ dằn không tiếng
Thau thấp màu vàng lại gõ kêu
Vàng chẳng thau xen, vàng vẫn quý
Thau pha vàng, đổi giá không nêu
Vàng y gặp lửa, vàng cao giá
Thau thử như vàng, ắt phải tiêu.
HÌNH BÓNG VẪN LIÊN QUAN
Hình là hữu thể, bóng do hình
Bóng đối cùng hình vẫn giống in
Hình sánh nhơn duyên tương khởi tạo
Bóng so quả nghiệp bởi do mình
Hình dầu tránh bóng, hình không thoát
Bóng vẫn theo hình, bóng chẳng chinh
Hình bóng chẳng rời nhân khắn quả
Bóng tùy hình, vốn lẽ thường tình.
GIẢI DỊ ĐOAN, PHÁ MÊ TÍN
Vẹt màn hắc ám chúng sanh
Tầm ra chơn lý hiệp thành thiên nhiên
Đạo mầu hoằng hóa ban truyền
Phá mê phong tục dựng giềng đạo cao
Thói đời mê tín biết bao!
Nghe không suy nghĩ a nhào mà tin
Bởi còn một nỗi vô minh
Nên chưa giác ngộ sửa mình tu tâm
Biết bao nhiêu sự sai lầm
Dị đoan bày đặt người thâm nhiễm rồi
Bóng chàng, đồng cốt gạt đời
Xưng hô Thần Thánh dối lời dã man
Ứng vào nói chuyện mơ màng
Làm cho phong hóa tồi tàn ngẩn ngơ
Người mê nghe chẳng kịp ngờ
Sát sanh hại vật cúng thờ quỷ ma
Kiết hung ta chác lấy ta
Linh không tự ngã, chánh tà do tâm
Vẹt mây ló bóng trăng rằm
Văn minh ta phải kiếm tầm lý chơn
Nghĩ coi một lẽ nào hơn
Đáng thờ, đáng kính, đáng lờn, đáng chê
Biết đường giác, tránh đường mê
Phượng thờ chi lắm bộn bề tưởng tin
Tri ra nguyên bổn của mình
Rán mà tìm kiếm giữ gìn chơn tâm
Chớ đừng xu hướng lạc lầm
Có ngày rồi phải sa hầm lọt mương
Noi theo nẻo chánh mà nương
Kính thờ cha mẹ tỏ tường hiếu thân
Thánh nhơn dạy bảo ân cần
Thiên kinh vạn quyển, hiếu phần vi tiên
Ngoài ra Tiên Phật Thánh Hiền
Các Ngài siêu thoát khỏi miền trần gian
Về ngôi Đại giác Niết-bàn
Gương lành sáng suốt dẫn đàng mình đi
Nên chi ta phải kỉnh vì
Ấy là tỏ tánh hiếu kỳ bề trên
Để làm một cái tảng nền
Cùng người sơ cấp bước lên khỏi lầm
Chớ Phật ở tại bổn tâm
Giác, mê một niệm thăng trầm mà thôi
Khuyên người mê muội kia ơi!
Lầu kho hia mão đừng bồi làm chi
Sớ điệp thưa tấu việc gì?
Phật Trời chẳng rõ sao đi thưa trình
Chớ dùng sắc tướng âm thinh
Làm mê hoặc chúng lầm tin theo tà
Tự mình bày vẽ làm ra
Giấy tiền vàng bạc đốt mà cúng ai?
Áo quần giấy súc dối thay!
Cúng sao, cúng hạn bởi rày vô minh…
Mướn thầy gõ mõ tụng kinh
Thủynh vong rước tội tưởng tin tại mình
Bày chi rượu thịt linh đình
Càng gây thêm tội càng sinh họa nhiều
Họa phước do ngã tự chiêu
Trầm thăng cũng bởi tại điều làm ra
Tưởng Phật thì chẳng có ma
Một niệm vọng tà quỷ hiện tại tâm
Sợ mình mê tối lạc lầm
Nhiên Đăng một ngọn tự cầm soi đi.
TÍN HẠNH NGUYỆN
Người học đạo bước đầu tinh tấn
Rán kềm tâm cần mẫn mới thành
Muốn tu phải hiểu cho rành
Tín và Hạnh, Nguyện lòng thành đủ ba
Tín Hạnh Nguyện chớ xa điều ấy
Trọn một đời như vậy cho y
Tín là tin chắc không nghi
Học theo Chánh pháp đến kỳ siêu sanh
Hạnh ấy là làm lành không đổi
Trọn một đời không lỗi không sai
Nguyện là kiến tánh huệ khai
Công viên quả mãn đến ngày đăng tiên
Do chữ Tín nhiễm truyền chơn lý
Hữu sở Hành năng trí kỳ tri
Nguyện là năng hữu sở quy
Lòng hằng tư tưởng giữ y như lời
Tín, Hạnh, Nguyện trọn đời vẹn giữ
Chốn non bồng sen trổ chờ ta
Xác thân còn ở Ta-bà
Ngày kia Tiên cảnh là nhà tánh linh
Lòng bác ái sống không buồn không chán
Vì trần ai, không mang nặng cân đai
Chẳng mơ hồ, như những áng mây bay
Không khóc hận, như họ từ cung huyễn
Lòng bác ái hòa mình trong bốn biển
Để cùng ai kết chặt mối tình trong
Không chia ly xanh, đỏ, trắng, vàng, hồng…
Chỉ có biết một tâm hồn vô thủy
Lòng bác ái sống ngoài vòng ích kỷ
Trong thời gian lại với chốn không gian
Cứ mãi đưa hồn lên tận Niết-bàn
Để chan chứa một niềm đầy yêu mến!...
THÀNH BẠI ĐỂ SO TÀI
Thành là kết quả, bại tan tành
Bại cũng là bài học rất nhanh
Thành nếu dể duôi, thành sẽ bại
Bại mà kiên cố, bại sau thành
Thành là cửa mở nên công nghiệp
Bại vốn trường khai luyện chí mình
Thành nếu gian tà, thành chẳng đúng
Bại mà danh dự, đáng anh hùng.
KHỔ VUI ĐỂ LUYỆN CHÍ
Cuộc thế xoay vần khổ với vui
Biết sao hết khổ, biết sao vui?
Vui không biết đạo, vui rồi khổ
Khổ để giúp đời, khổ mới vui
Nếu đặng tâm không thì chẳng khổ
Còn đời phiền não có gì vui
Thương đời mãi mắc trong vòng khổ
Hãy rán mà tu để sống vui.
Vượt thời gian vượt không gian
Chim ơi, bạt cánh dặm ngàn về đâu…?
Phải chăng ly thoát đời sầu?
Tạm dừng ta nhắn đôi câu pháp mầu
Nay gặp lúc chim thiền về núi
Đẹp duyên lành cảm với lòng ta
Chim ơi! Cho hỏi vậy mà
Cớ sao người lại lánh xa sự đời?
Ngươi về núi phải chăng ngươi chán
Chán cho đời đen trẳng đổi thay?
Thà rằng khuya sớm hôm mai
Tịnh thanh một cõi mặc ai phong trần!
Hay ngươi chán xoay vần cuộc thế?
Cho sự đời là bể tang thương!
Muốn cho khỏi nỗi đoạn trường
Nên ngươi mới tính tầm đường về non
Hoặc ngươi chán vào lòn ra cúi
Kiếp phong trần cặm cụi khổ thân
Muốn cho rảnh khỏi nợ nần
Nên ngươi chẳng chịu xoay vần thế gian
Lại có phải ngươi toan lánh tục
Để mở lần những gút thương đau
Nên nay ngươi mới hồi đầu
Trở bay về núi tìm cầu lý chơn
Hay ngươi chán thiệt hơn thế sự
Chốn thị phi nhiều thứ oái oăm
Lòng trần nhiều kẻ độc thâm
Nên ngươi ghét bỏ quày tâm xa lìa
Lại có phải ngươi lìa đô hội
Chỗ đông người kết mối oan vào
Thà rằng vui cảnh thanh tao
Để cho tâm khỏi trước sau não nùng!
Hay ngươi chán khắp cùng thế giới
Bao nhiêu người tiến tới tranh đua
Lòng ngươi chẳng muốn hơn thua
Nên chi lánh chốn tranh đua giữa đời
Lại phải chăng lòng ngươi chê chán?
Cho tình đời như đám phù vân
Dầu cho vui thú phong trần
Trăm năm chẳng mấy thêm phần khổ thân
Hay ngươi chán phù vân dối giả?
Ngươi quày lòng tầm nã đường chơn
Mòn hơi mỏi cánh không sờn
Sao cho ra khỏi lưới đời mà thôi
Lại phải chăng lòng ngươi ngao ngán?
Cho phong trần là thửa ruộng dâu
Muốn cho thoát kiếp âu sầu
Nên ngươi thích hợp vui bầy non xanh
Hay ngươi chán mồi danh bã lợi?
Tâm không màng trụy lạc say sưa
Chỉn e cái kiếp mộng thừa
Nên ngươi đẹp dạ sớm trưa núi rừng
Lại có phải ngươi từng lăn lóc?
Trải thời gian mệt nhọc đã nhiều
Hôm nay thích cảnh tiêu diêu
Nên ngươi phế bỏ những điều năm xưa
Hay ngươi chán say sưa tài sắc?
Kiếp phong trần thắc mắc éo le!
Nên nay ngươi mới trở về
Đẹp vui cảnh núi bên lề tịnh thanh
Lại có phải thị thành huyên náo?
Chốn phù hoa sắm tạo oan khiên
Nên ngươi chán cảnh kim tiền
Về nơi thanh vắng vui miền núi non
Hay ngươi chán tài son tuổi trẻ
Cho cuộc đời lắm vẻ tang thương!
Tĩnh tâm khéo thức mộng trường
Nên nay ngươi mới tìm đường lánh xa?
Có phải chăng ngươi đà lăn lộn
Chốn trần gian gặp khốn nhiều lần?
Nên nay đã chán bụi trần
Sơn lâm vỗ cánh tầm phần rảnh rang
Nay hội ngộ hỏi han ít chuyện
Này chim ơi! Ngươi luyến non xanh
Lòng ta vui đẹp cũng đành
Hỏi thăm ít tiếng duyên lành cùng ngươi
Này chim ơi! Chim ơi! Chim hỡi!
Tỏ cùng ta ngươi gởi ít lời…
Ta xưa cũng khách tục đời
Cũng vai son trẻ cũng người tài hoa
Cũng đứng bậc trung gia oanh liệt
Cũng giày sương đạp tuyết bao lần
Cũng lăn trong kiếp phong trần
Nhưng ta chưa vướng dây thần thế gian
Ta xưa cũng một trang nam tử
Tuổi xuân xanh nghề đủ tài ba
Dung nhan cũng một đóa hoa
Bút nghiên gẫm cũng con nhà trâm anh
Nhưng nghĩ ngán đường sanh nẻo tử
Chán trường đời chẳng muốn hơn thua
Chỉ ưa thích tiếng chuông chùa
Ngâm nga câu kệ lấp đùa lợi danh
Và gẫm lại sự tình cuộc thế
Ngán sắc tài là bể tang thương!
Chỉ ưa mến bóng Phật đường
Sưu tầm chơn lý tìm phương thoát trần
Ta chán ngàn phù vân thế sự!
Thấy mộng đời chẳng có bao lâu
Xuân xanh mấy chút bạc đầu
Nên ta sớm tách vui chầu cửa Không
Từ lánh chốn bụi hồng học đạo
Tính ngày qua hơn mấy năm trời
Khi ta lìa khỏi sự đời
Nguyện tu đắc quả độ người trần gian
Nay nhơn lúc rảnh rang tâm trí
Gặp chim về ta mới hỏi thăm
Chim ơi! Này bạn đồng tâm
Gắng nên nghiên cứu huyền thâm pháp mầu
Đời biển khổ ai hầu biết chán
Này chim ơi! Phải rán lánh xa
Đừng theo xu hướng người ta
Quày tâm trở lại trầm kha càng nhiều…
Tu cội phúc Phật yêu Thánh mến
Thoát trần gian về đến Tây phang
Lánh xa kiếp sống buộc ràng
Thân tâm yên ổn an nhàn lạc hoan
Tu chứng quả Niết-bàn chực sẵn
Này chim ơi! Dứt hẳn luân hồi
Tử sanh nay đã hết rồi
Chim thiền về núi nhớ lời của ta.
Chim thiền về núi hưởng thanh nhàn
Thoát khỏi lưới trần nghiệp chướng mang
Khất sĩ giúp đời nêu Bát chánh
Du Tăng xuất hiện phất y vàng
Sớm đưa khách tục qui Tiên cảnh
Chiều rước bạn thiền đến Lạc bang
Ai được nương về theo đạo đức
Hưởng an vĩnh viễn cảnh thiên đàng.
RỪNG THUYỀN
Rừng cây cao cả cảnh thâm u
Suối chảy vo ve gió vụt vù
Hạp chốn thanh nhàn cho kẻ trí
Thuận chiều thiền tọa với người tu
Vào đây cửa Phật càng nom đến
Ngó lại trần gian cách biệt mù
Vơ vẩn bụi hồng bay mất ráo
Thất tình lục dục chẳng còn bu.
ĐÁP HỌA Y VẬN
Hoa nở thời gian nắng héo von
Tuổi xuân đến lượt cũng tiêu mòn
Trường đời chốc lát rồi phai mất
Lối đạo ngàn năm cũng vẫn còn
Hỡi kẻ trinh lương mau phủi phấn
Này người tiết liệt sớm chùi son
Dọn mình giải thoát vào Ni chúng
Đáp nghĩa cù lao mới vẹn tròn.
PHỤ HỌA Y VẬN
Công cha nghĩa mẹ nghĩ thon von
Trễ nãi hồng nhan sẽ chết mòn
Mộng điệp mơ màng danh chẳng mất
Nam kha thức tỉnh lợi không còn
Thôi nguyền lánh tục lìa hương xạ
Hãy nguyện ly trần dứt phấn son
Hỡi kẻ đào tơ cùng liễu yếu
Lê chân giải thoát đạo vuông tròn.
TIẾP HỌA Y VẬN
Dưới ánh triêu dương vật héo von
Xuân xanh để nữa cũng phai mòn
Dây vàng vạn kiếp không tiêu mất
Chỉ đỏ đôi năm có chắc còn
Kẻ liễu mau chùi đôi má phấn
Người đào sớm phủi cặp môi son
Thuyền từ hãy xuống gây chèo quế
Nhẹ tách trùng ba hiếu đạo tròn.
HỌA THEO Y VẬN
Vạn vật thời gian phải héo von
Thường tình nếu bận xác hao mòn
Trường đời kẻ bảo rồi tiêu mất
Cõi đạo người cho lại vẫn còn
Nghĩ quẩn lo quanh cần phủi phấn
Suy sau tính trước sớm chùi son
Làm người chẳng quý bằng Tiên Phật
Vậy hãy lo tu ắt Phật tròn.
HAI NẺO ĐẠO ĐỜI
Xuất gia, xuất giá cũng đồng ly
Phận gái giữ cho khỏi lỗi nghì
Nghĩa mẹ sanh thành nhiều khó nhọc
Ơn cha dưỡng dục lắm sầu bi
Thái Sơn vòi vọi nào so đặng
Nam Hải thênh thênh khó sánh bì
Thế nữ hỡi ai người báo hiếu?
Mau tay giải thoát mối tình đi.
HỌA Y VẬN
Song đường có thuở phải chia ly!
Nữ tú làm sao đúng đạo nghì?
Chín tháng cưu mang đầy thống khổ
Ba năm nhũ bộ quá sầu bi!
Cù lao thăm thẳm nào cân được
Cúc dục vơi vơi há lượng bì
Báo hiếu đầu tiên ai thích nhỉ?
Mài gươm đoạn phủi chỉ mành đi.
THÚC PHƯỢC
Khám ngục mênh mông giữa cõi hồng
Nhốt người hành phạt ở bên trong
Sắc tài nhủng nhẳng như xiềng trói
Danh lợi đu đưa thể cột còng
Đau khổ bơi bơi kỳ cá chậu
Sầu bi quạt quạt cánh chim lồng
Đời đời kiếp kiếp không ngưng dứt
Sao chẳng tìm đường thoát lưới gông?
GIẢI THOÁT
Đã toan giải thoát cái tình đời
Dạo khắp Ta-bà ở mọi nơi
Lểnh lảng biển trần như cá nước
Mênh mông rừng đạp tợ chim trời
Tự do xòe cánh bay bay quạt
Thong thả vươn kỳ lội lội bơi
Chẳng vướng bi ai mùi tục lụy
Càng tu càng tránh lánh xa vời.
PHẬN GÁI
Phận gái dễ nào dưỡng mẹ cha
Thủy chung lần lượt cũng lìa nhà
Hai đường dâu, vãi không đi khỏi
Một bước đạo, đời phải bước qua
Xách gói tùng phu kêu xuất giá
Mang y đầu Phật gọi ly gia
Khổ vui hai nẻo cần phân rõ
Để uổng một đời rụi cánh hoa.
HAI ĐIỀU VUI KHỔ
Xuất gia, xuất giá cũng đồng đi
Hai nẻo khác nhau mới lạ kỳ
Lối đạo trở về nơi tịnh lạc
Đường đời đưa đến chốn sầu bi
Phật Tiên đắc nhập tâm nhàn rỗi
Thê thiếp lâm vào tánh mạng suy
Nữ giới hỡi ai người trí giả
Phu nhơn há sánh với bần Ni?
HAI ĐIỀU TRƯỞNG ĐOẢN
Thân gái đạo lành rán giữ ghi
Sắc, tài, danh, lợi có ra gì?
Hồng trần giả tạm mau dừng lại
Cực Lạc trường tồn sớm bước đi
Tứ đức thời gian rồi cách biệt
Tam tùng một lúc cũng chia ly!
Chi bằng lánh tục làm Tiên Phật
Khỏi thẹn kiếp đời phận nữ nhi.
KHUYÊN NỮ BÁO HIẾU
Đạo hiếu chưa tròn hổ phận con
Gương xưa Bạch Tịnh đã vuông tròn
Vài nàng má thắm mau bôi phấn
Mấy ả môi hồng kíp dứt son
Để đáp ơn cha lai láng biển
Hầu đền nghĩa mẹ chập chùng non
Dầu sao xác rã ra từng mảnh
Trải vạn xuân thu tiếng vẫn còn.
ĐỜI MỘNG ẢO
Hoàng hôn đã khuất ánh tà dương
Thế sự in như giấc mộng trường
Hỡi khách thuyền quyên đừng ướp phấn
Khuyên nàng tiết liệt chớ xông hương
Mê chi đất khách cho quên lối
Bỏ lại quê xưa để bặt đường
Sớm bước vào hàng Ni Khất sĩ
Hầu mong tránh khỏi cuộc sâm thương.
KHEN TRANG NAM TỬ
Khen trang nam tử đã quên mình
Xá phủi tình đời chữ nhục vinh
Quyết chí tầm tu đường giải thoát
Xả thân cầu đạo tuổi còn xinh
Bền lòng vẹt ngút mù sương tối
Chặt dạ đắp bồi ánh huệ minh
Trai quyết tu hành trai mới đáng
Sau thành chánh quả tánh tồn sinh.
TẶNG NỮ TIẾT TRINH
Khen thay thục nữ chốn đô thành
Mà lại phụ phàng mái tóc xanh
Niên thiếu chẳng ham mùi thế sự
Đào tơ không nhiễm mến duyên tình
Chay trường đáp nghĩa ơn cha dưỡng
Giới hạnh trả đền đức mẹ sinh
Phận gái vẹn tròn theo nẻo chánh
Lánh vòng ân ái luyện tâm kinh.
TÚ XƯƠNG TIẾP HỌA
Con gái nhà ai dáng thị thành
Má hồng nỡ phụ cái xuân xanh
Lạt mùi son phấn, say mùi đạo
Mở cánh Từ bi, khép cánh tình
Ấy hẳn đã đành nơi tịnh cảnh
Chẳng còn bận bịu kiếp phù sinh
Quý thay thục nữ hồng nhan thế
Quyết cắt tóc thề, với quyển kinh.
VÔ DANH HỌA TIẾP
Mến chốn am mây lánh thị thành
Lấp vùi son phấn vẻ xuân xanh
Liễu bồ theo dõi đường Tiên Phật
Trăng gió đâu ham mối nợ tình
Học đạo đưa qua bờ giác ngạn
Dắt người cho đến cõi trường sanh
Thương đời tài sắc bao nhiêu lụy
Dâu bể cuộc cờ luống hãi kinh…
PHAN LONG GIANG TIẾP HỌA
Hạ nguơn nháo nhúc gái kinh thành
Mộ đạo Từ bi lúc tuổi xanh
Bận kiếp trần duyên e lỡ bước
Mến đời tục lụy sợ sa tình
Giộng chuông hướng thiện đền ơn dưỡng
Lần chuỗi Bồ-đề đáp nghĩa sanh
Khổ hạnh thành tâm tầm giác ngộ
Độ cùng đồng loại thoát đời kinh.
GN. TIẾP HỌA LẠI
Tuổi xuân chẳng nhiễm mến đô thành
Nay đến cửa thiền gởi tóc xanh
Chẳng phải buồn duyên hay tủi phận
Bởi ham đạo đức giải dây tình
Quyết lòng thoát khỏi vòng cương tỏa
Bền chí một lòng cứu chúng sanh
Nên mới xả thân cầu diệu pháp
Đêm ngày trì giữ chữ tâm kinh.
HL. TIẾP HỌA
Ngán nỗi phồn hoa mộng dệt thành
Tầm tu nào ngại tuổi đầu xanh
Lên đường giải thoát ly nhà tục
Nhẹ gót chơn không ném gánh tình
Vặc vặc soi trong gương đức hạnh
Lâng lâng phủi sạch nợ phù sanh
Tâm thanh trí sáng hằng an lạc
Thư thả ngày ngày chuyển tạng kinh.
HỌA NGHỊCH TRAI Ở CHÙA
Tùng quân lẽ khoái chốn kinh thành
Lại để điêu tàn mái tóc xanh
Chắc nợ lôi thôi đành lỗi nợ
Hay tình bối rối nỡ quên tình?
Chê đời sống gởi không ham sống
Mến đạo sanh tồn mới thích sanh
Nếu kẻ tang bồng hoàn vũ thế
Đào hoa có thể nỗi lòng kinh.
Đìu hiu gió, sương khuya rơi lác đác
Ánh trăng mờ, xóa nhạt khắp không gian
Tiếng suối đờn rỉ rả…cuối thôn làng
Giọng réo rắt, than van đàn dế lạnh
Trong tịnh thất, nỗi lòng người tịnh hạnh
Thỏa thích đời, hiu quạnh mãi trầm tư…
Thả tâm hồn bủa khắp cõi thái hư
Để thực nghiệm đạo từ… cơ tối diệu
Khi xả định, còn ngồi trên mảnh chiếu
Lòng hân hoan, trổi nhạc điệu du dương
Sống hòa vui trong cảnh giới chơn thường
Ôi! Hạnh phúc miên trường ai biết nhỉ!
Phim quá khứ quay ngược dòng suy nghĩ
Tiền căn mình tích lũy phước duyên lành
Nên giờ đây, trong lúc tuổi còn xanh
Gặp được ánh quang minh dìu thoát tục
Rồi liếc mắt nhìn bên đời thoát tục
Thấy nhơn sanh trồi hụp biển trần duyên
Chịu đau thương thất vọng khổ triền miên
Gây oan trái, oan khiên không kể xiết
Thế nhân hỡi! Nghe chăng lời tha thiết?
Của tình thương bất diệt đáy lòng ta
Hãy về đây, giải thoát khỏi ái hà
Tựa bên gối Phật-đà Vô Lượng Thọ
Cõi Cực Lạc, là huỳnh y rạng rỡ
Liên hoa đài, sáng tỏ ánh quang minh
Đức Di Đà an tọa thuyết chơn kinh
Trong Pháp tánh, phàm tình khôn thấu đạt
Hỡi nhân thế, rán khai thông trực giác
Lò ngũ hương xông ngát cõi tam thiên
Hãy về đi, đây rộng mở cửa thiền
Theo gót ngọc Tăng hiền đang trổi bước
Nhưng khuyên mãi, mấy ai đồng nguyện ước?
Phải chăng ta thiếu phước kém tu hành
Bởi mê mờ, chưa đắc quả Vô sanh
Nên Pháp lý không thành cơ hóa độ
Thôi thì quyết thu hình trong một xó
Vui cái đời vất bỏ của phế nhân
Vui làm câm, vui làm điếc ngu đần
Vui lặng lẽ, thanh bần trong mái lá
Ta như một cái thây ma rục rã
Liệm trong hòm, chôn dưới mả từ lâu
Mặc thế nhân, mặc vui sướng lo rầu
Ta cứ mãi chìm sâu trong vắng lặng
Dành một chuỗi thời gian dài đăng đẳng
Để đi vào rừng thẳm của tâm trung
Ngày tương lai, chân lý đạo sáng bừng
Sẽ rọi khắp dương trần âu chẳng muộn
Ta không phải bi quan… người đã tưởng
Không chán đời để mượn cảnh nâu sồng
Không thất tình, tìm khuây khỏa tấc lòng
Không tiêu cực, cũng không là ích kỷ
Bởi suy nghiệm, trước bao người tận tụy
Theo tiếng lòng cao quý của tình thương
Mãi xông pha lao khổ gội nắng sương
Nhưng rốt cuộc, không đương đời thinh sắc
Ôi! Phát nguyện độ đời, đời vướng mắc
Bao con tim héo hắt… xót gan vàng
Đôi mắt mờ, lệ mãi đọng hòa chan
Hậu cơ nghiệp Thành Thang… dòng nước cuộn
Trước thảm trạng sương mây mù gió cuốn
Cả rừng cây lý tưởng rạp theo chiều
Gây phong trào thối chuyển biết bao nhiêu
Khiến ta phải đắn đo… tình thương hại
Ai kia hỡi, rán ngăn lòng tê tái!
Đây bàn tay bác ái nhẹ nâng đưa
Vuốt ve thương… hàn gắn vẹn nguyên xưa
Để nối lại dây vàng vừa đứt đoạn
Ôi! Vẳng tiếng chuông chùa rơi nhẹ thoảng
Trên không gian nhấp nhoáng điểm sao mờ
Tiếng ó o, gà gáy vọng xa đưa
Ta hy vọng tương lai đời Cực Lạc.
Trảng Bom, 13-3 Tân Sửu 1961
Một vị sư Khất Sĩ
BUỒN, VUI, TƯỚI
Buồn lòng đạo đức ít ai hành
Buồn thảm tình đời cứ đấu tranh
Buồn bã phù vân lo cấu xé
Buồn đời say đắm mất căn lành
Vui chơi đạo đức đặng lòng an
Vui dạ không còn bận thế gian
Vui cảnh nâu sồng tâm rảnh khổ
Vui thay cửa Phật hưởng thanh nhàn!
Tưới mát lửa lòng ngọn nước dương
Tưới cho nguội lạnh lửa cang thường
Tưới tiêu dục vọng trong tâm khảm
Tưới lạnh dạt dào sóng bể thương.
GIẢI KHỔ TÌNH
Tình là biển lửa rừng hoang
Tu nguồn cội phúc Lạc bang sớm về
Rừng đời biển khổ trầm mê
Linh Sơn bửu điện quê chung của mình.
***
Tình, danh, lợi, ruộng, tiền, con, vợ…
Bảy món đều là nợ ba sinh.
Chi bằng lánh chữ nhục vinh
Niệm câu Bát-nhã tánh linh còn hoài.
***
Kém thế cũng đành thủ phận không
Khỏi lo vợ níu khỏi con bồng
Bứt mây e tiếng rừng khua động
Gióng trống sợ chuông bể quặn lòng
Biển ái lấp thầm muôn sắc gái
Sóng tình vùi dập triệu tài ông
Lợi danh là khổ đâu bằng đạo
Học đạo còn hơn tạo vợ chồng.
HỌA TIẾP BÀI II
Kết cuộc mỗi người nấm mộ không
Có chi so sánh mãi đèo bồng
Trách chòm mây cuộn non thay bạc
Thương mặt nước nhăn biển quặn lòng
Phú quý mồi thơm lừa bạn gái
Đỉnh chung lộc cả gạt đàn ông
Trò đời nghĩ lại chao ôi! Ngán!
Ngán tạo oan gia nghiệp vợ chồng.
TIẾP HỌA BÀI III
Chung cuộc mỗi người một nấm không
Đâu hơn thiện khách ở non bồng
Mượn khăn thanh tịnh lau trần bợn
Rưới nước Ma-ha rửa sạch lòng
Chước diệu giúp đời so bạn gái
Phương mầu hoằng pháp sánh đàn ông
Thanh bần lạc đạo là minh đức
Đức tại thủ trung phước chất chồng.
TIẾP HỌA BÀI IV
Nhật nhật thường hành chữ sắc không
Thời thời phát nguyện giữa lư bồng
Ngày đêm xâu chuỗi lần tu tánh
Năm tháng tâm kinh mật niệm lòng
Nhẫn nhẫn trọn thờ ba Đức Phật
Người người đều có một nhơn ông
Thôi thôi nên giải tình đừng buộc
Mở mở oan gia nghiệp vợ chồng.
TIẾP HỌA BÀI V
Sanh không rồi chết cũng hoàn không
Tạo vợ con chi đứa ẵm bồng
Cảnh khổ rất nhiều đâu đẹp dạ
Đời vui chút xẻo chẳng hài lòng
Gắng gìn sau trước, mười phương pháp
Chuyên ngó trong ngoài một chủ ông
Sắc bén hơn gươm nên tự nghĩ
Nghĩ thôi chán nản cái tình chồng.
PS. TỪ THIỆN
GN. TIẾP HỌA BÀI VI
Ai cũng quy về một mối không
Sao bằng Tiên trưởng ở non Bồng!
Tránh xa danh lợi niềm tân khổ
Lìa khỏi sắc tài nẻo bại vong
Gióng trống ba hồi kêu bạn gái
Đánh chuông chín hiệp réo đàn ông
Mau mau cảnh tỉnh đêm trường mộng
Đắm đuối trầm luân bởi vợ chồng.
GN. TIẾP HỌA BÀI VII
Cuộc đời giả tạm vốn là không
Say đắm làm chi với bụi hồng
Sự thế chẳng qua nguồn bể khổ
Đường đời nào khác hố hầm chông
Chuông ngân cảnh tỉnh đêm trường mộng
Trống thúc vang rân giác ngộ long
Muốn đến Tây phương bền chí cả
Tránh đi mối nợ vợ cùng chồng
GN. TIẾP HỌA BÀI VIII
Vạn sự đáo đầu trở lại không
Có chi vui sướng sánh Tiên Bồng
Trăng thanh gió mát an nhàn lạc
Nước bích non xanh rất thỏa lòng
Nữ giới tu hành kêu Ngọc nữ
Namnhân đắc quả gọi Tiên ông
Đời đời kiếp kiếp tiêu diêu hưởng
Dứt hẳn không nghe tiếng vợ chồng.
(người đi tu có bất hiếu không?)
VẤN:
Kính thưa sư, xin sư giùm giảng giải
Tại vì sao trong sách Thánh có câu:
Trăm hạnh lành, hiếu thuận đứng làm đầu
Và lại nói, câu “Dưỡng nhi đãi lão”
Nếu nói thế, người tu vô hiếu thảo?
Vì không tròn câu đắp lạnh quạt nồng
Vậy người tu có bất hiếu hay không?
Xin giải rõ, đáp lòng tôi nghi vấn.
ĐÁP:
Này quý vị, lắng nghe cho tường tận
Đây đáp lời đạo tâm hỏi như trên
Chính người tu, là mong để đáp đền
Ơn muôn một, mới vẹn nền hiếu tử
Kìa gương báu còn ghi trong sách sử
Đức Thích Ca, là Thái tử Đông cung
Ngài đi tu, tầm đạo tận sơn trung
Bỏ vợ đẹp, con thơ cùng cha yếu
Nếu Ngài đã vong ân và bất hiếu
Thì sao Ngài được chứng đạo Bồ-đề
Thì sao Ngài đặng ngôi vị cao xuê
Là Toàn giác, là Cha lành bốn loại
Trong kinh điển, theo như lời Ngài dạy
Là người tu mới báo hiếu vẹn toàn
Trong sách Nho, cũng có dạy rõ ràng
Muốn báo hiếu, phải lập thân hành đạo
Còn nếu nói: “Dưỡng nhi là đãi lão”
Kẻ thi ơn mà cầu báo hay sao?
Công mẹ cha dưỡng dục lắm khổ lao!
Nuôi với dưỡng thế nào mà gọi trả?
Còn người tu, khi đến ngày đắc quả
Thì ơn muôn, chỉ đền trả một lần
Bát-nhã thuyền vượt ra giữa biển trần
Vớt tất cả những người đang trầm lụy!
Lời Phật dạy, kể từ đời vô thủy
Đến ngày nay ta nhiều kiếp trải qua
Có trăm ngàn muôn triệu mẹ cùng cha
Vậy hiện tại chúng sanh là cha mẹ
Trên pháp tọa, những người tu cặn kẽ
Giải chỉ rành, những lý lẽ cao thâm
Phá vô minh, san phẳng hố mê lầm
Phương pháp ấy mới vẹn toàn chữ hiếu
Người chẳng rõ mới khinh chê đàm tiếu
Cho người tu là bất hiếu vô nghì
Cho người tu là lỗi đạo thê nhi
Hiếu chẳng vẹn, tu làm chi khổ cực?
Này đạo tâm, lắng nghe và nhận thức
Kìa gương xưa, Đại đức Mục Kiền Liên
Phận làm con gặp phải mẹ không hiền
Mà Ngài vẫn giữ vẹn niềm hiếu tử
Bà Thanh Đề, khi lỡ gây nghiệp dữ
Nhờ Ngài tu mà cứu khỏi xiềng gông
Đức Thích Ca hiếu nghĩa cũng tròn xong
Tu chứng đắc, làm đẹp lòng phụ mẫu…
Kìa những kẻ hung hoang và hỗn ẩu
Bỏ mẹ cha, đi du hý điếm đàng
Để tiếng nhơ cho cha mẹ vương mang
Những kẻ ấy mới gọi là bất hiếu…
Cũng như kẻ bị người đời sỉ tiếu
Tham công danh mà quên lãng đạo nhà
Vì vợ con mà hất hủi mẹ cha
Những kẻ ấy, mới gọi là nghịch tử
Còn người tu, tuy là xa cố xứ
Không vẹn toàn câu đắp lạnh quạt nồng
Nhưng ân thâm, nguyền khăn khắn bên lòng
Dầu biển cạn, núi mòn không phai lãng
Cha cùng mẹ, khi đến ngày quá vãng
Con biết tu, chỉ chú nguyện tâm thành
Thì mẹ cha Cực Lạc được vãng sanh
Và sẽ được thơm danh trong vạn thuở
Làm cha mẹ, con tu đừng cản trở
Kìa trong kinh, Đức Phật có dạy rằng:
Con được thành thì cha mẹ siêu thăng
Một hoa trổ, muôn hoa đều ảnh hưởng
Hồi xét lại theo lòng tôi nghĩ tưởng
Sống làm chi mà chìm đắm ái hà?
Rồi ngày kia, cha mẹ chết con già
Đường tiến hóa phải đành cam ngưng trệ
Người khất sĩ hòa mình trong bốn bể
Sống chung cùng với vạn vật hàm linh
Cả chúng sanh là cha mẹ của mình
Nên khất sĩ có tình thương bao quát
Nói tóm lại, những người tu giải thoát
Mới hoàn toàn hiếu thảo với mẹ cha
Mới hoàn toàn ngay thảo với ông bà
Đời hiện tại cũng như đời vô thủy
Này đạo tâm! Nếu nhận là đúng lý
Hãy mau mau cắt ái với ly gia
Rán tầm tu hầu đáp nghĩa mẹ cha
Và góp sức lập đời chân-thiện-mỹ…
Hãy nỗ lực đắp xây nền chơn lý
Hãy thệ nguyền phụng sự chúng sinh chung
Hãy hy sinh đến phút cuối cùng
Hãy mạnh tiến trên con đường Khất Sĩ
Đó mới gọi bậc tang bồng hồ thỉ
Mới gọi là chí khí đấng trượng phu
Mới gọi là thoát khỏi thế gian tù
Và mới gọi là: đền ơn phụ mẫu…
Điều thắc mắc, đạo tâm đà rõ thấu
Hiếu hay không, đạo tâm đã am tường
Kể từ nay, đã thấy rõ con đường
Mau giải thoát làm Du Tăng khất sĩ.
Cai Lậy, 12-11 Canh Tý (1961)
MỘT VỊ SƯ KHẤT SĨ
Tỉnh ngộ thoát ra khỏi lưới trần
Dứt lìa đau khổ cảnh mê tân
Mau chân bước đến nương thuyền giác
Cõi Phật thanh cao sẽ được gần.
CHÍ TANG BỒNG
Thân trai hồ thỉ chí hiên ngang
Bốn biển năm châu một chữ nhàn
Bình bát vai mang xa bến tục
Y vàng phất phới hướng Tây phang
Bạn thầy chung sống như cha mẹ
Nhân loại chúng sanh thể họ hàng
Quạt gió đèn trăng vui chí nguyện
Chẳng màng vinh nhục với bi hoan!
ƠN TỔ QUỐC
Quằn quại vai mang nợ núi sông
Làm trai phải đáp nghĩa tang bồng
Hươi gươm “trí huệ” lìa dây ái
Múa gậy “chơn như” đuổi giặc lòng
Gióng trống “đại hùng” xua dục vọng
Phất cờ “đại lực” đắc kỳ công
Đáp lời Tổ quốc cùng sông núi
Khỏi thẹn Tiên Long giống Lạc Hồng
LỜI NGƯỜI THOÁT TỤC
Ngoảnh lại nhìn xem khắp bốn phương
Thế gian vạn pháp thảy vô thường
Vinh hoa tựa thể môn tiền tuyết
Phú quý khác nào thảo thượng sương
Danh vọng nhất thời trong vở kịch
Thế quyền chốc lát giữa sân trường
Sao bằng chơn lý không di dịch
Dưới bóng hoa Đàm nghiệp khỏi vương.
(Người đi tu có giúp ích gì không?)
Lắm kẻ hỏi: Khi quốc gia hữu sự…
Những người tu có giúp ích gì không?
Hay lảng lơ khi nòi giống diệt vong?
Hay lặng lẽ khi nước nhà kêu gọi?
Đây xin đáp những lời trên đã hỏi
Chính người tu là những kẻ hy sinh
Chính người tu là xây mộng hòa bình
Là hưởng ứng giúp đời bằng đạo đức
Kìa gương báu nhà Du Tăng khất thực
Không tật nguyền mà ôm bát đi xin
Xin, không tham, để xây cuộc hòa bình
Xin, không ác, để lập đời thiện mỹ
Đi xin ấy để dạy người bố thí
Và nhắc mình biết vong kỷ trừ tham
Ta và người, khi diệt hẳn muốn ham
Thì tuyệt đối, cõi đời không giặc giã
Tăng khất thực mặc y bằng vải vá
Là nhắc người sang cả chớ se sua
Là khuyên người nghèo khổ chớ tranh đua
Là chất nhựa gắn liền chung một khối
Đời sở dĩ bất công và tội lỗi
Bởi do người không trực tiếp đi xin
Cứ ngồi không mà muốn lợi về mình
Nên lắm cuộc giặc toàn gieo khói lửa
Tăng khất thực, mỗi ngày ăn một bữa
Không bạc tiền, không nhà cửa lợi danh
Là tiếng chuông cảnh tỉnh cả quần sanh
Là đánh thức cõi đời đang say ngủ
Tăng khất thực không nơi nào an trụ
Là phương châm mở rộng khối tình thương
Là phương châm chỉ rõ lý vô thường
Chớ chấp thủ, nắm trì mà khổ ải
Tăng khất thực, giúp đời là ban rải
Lời pháp lành khuyên nhắc kẻ si mê
Lái thuyền từ đưa khách trở về quê
Soi đuốc huệ chỉ đường người lạc lối
Đời chen lộn muôn ngàn đường tội lỗi
Là do lòng tham ác ngất trùng mây
Tăng giúp đời là giới luật đủ đầy
Nêu gương báu không đồng xu cắc bạc
Đời sở dĩ mãi cùng nhau sát phạt
Bởi do người không giữ giới trì trai
Tăng giúp đời là giáo pháp hoằng khai
Đem ánh đạo Từ bi nhuần khắp xứ
Đời loạn bởi dục tình hay tích trữ
Đã nhiều phen làm bại hoại luân thường
Tăng giúp đời là thanh bạch thuần lương
Thân tinh khiết, tâm không vương tình dục
Đời loạn khổ bởi đời không nhẫn nhục
Tàn sát nhau vì một chút sân si
Tăng giúp đời là hỷ xả từ bi
Nêu gương nhẫn trong phạm vi ôm bát
Đời loạn khổ do miếng ăn hành phạt
Đời đảo điên, tội ác cũng vì ăn
Bởi đời không noi theo dấu nhà Tăng
Chạy một ngọ tương rau gì chẳng nệ
Đời loạn khổ bởi tranh nhau quyền thế
Nên lắm khi tình huynh đệ tương tàn…
Tăng giúp đời là bác ái hòa chan
Cõi bình đẳng, vô quyền và vô trị
Nói tóm lại, nhà Du Tăng khất sĩ
Mới hoàn toàn giúp ích chúng sanh chung
Mới hoàn toàn là một đấng anh hùng
Và như thế mới hoàn toàn xả kỷ
Tăng như thế, đúng danh là Khất sĩ
Khất là Xin, xin bằng cách không tham
Sĩ là Học, học mãi mãi không nhàm
Xin và Học để nâng đời bạc nhược
Đồng ý chí, đồng mục tiêu giúp nước
Duy người tu mới rốt ráo cao trên
Chính người tu thực hiện được hòa bình
Mà chẳng tốn mũi tên cùng giọt máu
Nếu sanh chúng biết quay về với đạo
Biết tôn thờ chánh giáo Đức Như Lai
Biết yêu thương, gìn mạng sống muôn loài
Như thế sẽ: hòa bình và vĩnh viễn.
Sóc Trăng, ngày 27-8 năm Canh Tý
Một vị sư Khất Sĩ
Người Khất sĩ nghĩa là người Xin Học
Xin nuôi thân bằng vật chất hữu hình
Học nuôi tâm bằng các pháp vô hình
Lẽ Xin Học sẽ viên minh toàn thiện
Người Khất sĩ gót lữ hành dũng tiến
Bước phiêu linh, lấy bốn biển làm nhà
Lấy chín châu làm sự nghiệp độ tha
Quyết thực hiện chí tang bồng hồ thỉ
Đường lối ấy sẽ lập đời thiện mỹ
Vì ngoài vòng của ích kỷ cá nhân
Nhà Du Tăng nguyện ra sức độ trần
Bằng phương pháp đem thân hành đạo lý
Cõi tịnh lạc, nhà Du Tăng Khất sĩ
Là chơn không, là vô trị vô quyền
Không lợi danh, không nhà cửa bạc tiền
Chay đạm bạc, kết duyên cùng vạn loại
Người Khất sĩ đủ đầy tâm bác ái
Tình đại đồng, cùng muôn loại tương thân
Quyết đắp xây một thế hệ ai lân
Dây thân ái dính liền người với vật
Người Khất sĩ là người yêu lẽ thật
Quyết xả thân vì vạn vật chúng sanh
Quyết xả thân với một chí nguyện lành
Quyết xả phú cầu bần, vui đạo lý
Người Khất sĩ phải là người cao quý
Bước Ta-bà nguyện xả kỷ lợi tha
Quyết ra tay san phẳng hố mê tà
Biển ác thế đổi ra thành cõi Phật
Chân đạp đất, hòa vui cùng lòng đất
Đầu đội trời, biểu hiện kính yêu trời
Gần gũi đời là để cứu độ đời…
Nêu bác ái, nguyện lấp bằng bể ái
Ôm bát đất sống chung cùng vạn loại
Khoác y vàng, hòa thân với hàm linh
Mượn tiếng xin để tế độ chúng sinh
Đem gương Phật cho người gieo giống Phật
Không một vật để được gần vạn vật
Giộng chuông từ cho tỉnh giấc hoàng lương
Đi đó đây để dắt lối chỉ đường
Để chỉ rõ lý vô thường vô ngã
Người khất sĩ sống chung cùng tất cả
Vừa học người, vừa dạy cả mọi người
Vừa xin đời, vừa bố thí lại đời
Con tất cả… cũng là vua tất cả
Đời khất sĩ, đời tự do thong thả
Bước du phương đi khắp cả non sông
Đấng tu mi chẳng thẹn mặt tang bồng
Một nếp sống đại đồng và giải thoát
Khi rảo bước xem núi đồi bát ngát
Khi lê chân nhìn nước bạc chói trong
Lúc tọa thiền nơi thạch động non bồng
Lúc cất bước hóa duyên nơi thị dã
Người khất sĩ xin học cùng tất cả
Để trau dồi đạo quả ở ngày mai
Giữ phương châm: Học muôn bạn ngàn thầy
Mới chứng đắc quả Như Lai toàn giác
Tiếng “Khất sĩ”, nếu ai mà ngộ đạt
Thì mới mong được giải thoát nhẹ nhàng
Bát vai mang, thân choàng mảnh y vàng
Kết bạn với mây ngàn cùng hồ hải…
Người khất sĩ đem pháp lành ban rải
Nhắc khuyên đời đừng tạo nghiệp gây nhân
Ở trong trần, mà tâm chẳng nhiễm trần
Thật xứng đáng là người con vũ trụ!
Quảng Trị, 29-5 Tân Sửu 1961
Một tu sĩ
NÊN TU
Giàu sang cho lắm, ruộng đầy đồng
Nhắm mắt đi rồi cũng sạch không!
Đau đớn, vợ con nào thế đặng
Tắt hơi, của cải chuộc đâu xong
Xác nằm mả đá, người người trọng
Hồn xuống âm ty, quỷ sứ còng
Xét gẫm cuộc đời như thế ấy
Tu hành sau có chỗ trông mong.
TU PHẢI VÔ SỰ
Làm lành làm phước gẫm mơ màng
Sợ tội đi tu trốn thế gian
Đông độ còn kèm rương bạc trắng
Tây phương muốn thấy nhụy sen vàng
Ly gia ít bữa đà nôn ruột
Cắt ái vài ngày vội thở than
Đã biết tu hành là quý nhất
Tu mà vô sự mới thanh nhàn.
PHẬN BẠC
Hoa nở rồi ra phải rụng tàn
Làm thân con gái nghĩ lầm than
Xuân sang đem đến đời tươi thắm
Hè lại cướp đi giấc mộng vàng!
Tình nghĩa nhất thời nồng với lạnh
Vợ chồng ngắn ngủi hiệp rồi tan!
Bao nhiêu vui sướng bao nhiêu khổ
Hoa nở rồi ra phải rụng tàn!
Thân gái nợ tình lắm khổ đau
Rủi may ví thể hạt mưa rào
Hạt thì rớt xuống vườn hoa đẹp
Hạt lại rơi nhằm phải giếng ao
Vui khổ đôi đàng khôn định trước
Khổ vui rồi cũng lụy về sau
Chi bằng sớm lánh đường ân ái
Cửa Phật từ bi khá bước vào.
Hai tám gái tơ dáng mặn mà
Nhưng rồi vàng võ nét xuân hoa
Xuân sang xinh đẹp coi như phụng
Thu lại bê nghê giống tựa gà
Biển ái hụp trồi nên tóc rối
Sóng tình vùi dập phải dùn da
Tương lai hạnh phúc đâu không thấy
Chỉ thấy chơi vơi giữa ái hà!
Bốn vật lớn gọi là tứ đại
Nhờ nhơn duyên hiệp lại thành hình
Thân người trơn láng đẹp xinh
Nhưng trong “cửu khiếu” chẳng tinh chút nào
Thân ẩn chứa biết bao nhơ nhớp
Che mắt người bằng lớp da trơn
Lắm người chẳng rõ thiệt hơn
Tô son ướp phấn phết sơn hàng ngày
Lời tục nói “con trai tinh khiết”
Gẫm lại thì có khiết gì đâu!
Đôi ngày chẳng tắm thử coi
Tới gần sẽ biết tanh hôi thế nào
Cũng lắm kẻ dồi trau thân xác
Nhưng về sau lúc thác còn chi
Tắt hơi cơ thể xanh rì
Sình lên xọp xuống rồi thì rã tan…
“Xưa có nàng Ma Đăng Già nữ
Thấy A Nan lịch sự vẹn toàn
Nàng toan làm chuyện dâm loàn
Dùng tà thuật bắt A Nan vào phòng”
Nhờ Đức Phật thần thông quảng đại
Nên chi nàng khó hại A Nan
Quá thương, nàng chẳng ngỡ ngàng
Quyết đòi cho được A Nan làm chồng…
Phật tươi tỉnh môi hồng ướm nở
Ngài gọi rằng: “Này hỡi Ma Đăng!
Nàng thương mến lắm phải chăng?
Nhưng nàng thương mến A Nan cái gì?
Nàng vội đáp: “Thương thì đôi mắt
Thương A Nan gương mặt tự nhiên
Thương ông đôi mắt hữu duyên
Như trăng khuya lửng… dịu hiền xinh tươi”
Phật nghe nói, mỉm cười đáp lại:
“Này Ma Đăng! Nàng hãy nghe đây
Nàng ơi! Nàng chớ mê say
Ôi thôi! Đôi mắt đủ đầy thứ dơ
Sáng ngủ dậy, nhớp nhơ ghèn cháo
Lúc bịnh tình máu mủ hôi tanh
Nàng thương chi cái chẳng lành
Nàng thương chi cái hôi tanh nực nồng?”
Nàng lại nói: “Thương ông cái miệng
Giọng dịu dàng thêm tiếng thanh tao
Môi ông ướm nở hồng hào
Xinh tươi như đóa anh đào sơ khai…”
Phật thương nói giãi bày cặn kẽ
Rằng: “Miệng người sạch sẽ chi đâu
Thân người nó trược đứng đầu
Sáng ngày chẳng súc tanh hôi khôn lường”
Nàng túng thế, nói “Thương tất cả
Thương khắp cùng thân thể A Nan”
Mỉm cười, Phật mới dịu dàng:
“Này Ma Đăng hỡi! Xin nàng nghe đây…
Thân A Nan đủ đầy ô trược
Có những điều khó được nói ra
Nhưng đây Ta chỉ sơ qua
Nàng nên bình tĩnh để mà lắng nghe
Đôi mắt thì ghèn che nhơ nhớp
Lỗ tai thì nhiều lớp nực nồng
Lỗ mũi, chất trược ẩn trong
Miệng răng lắm thứ khó lòng nói ra…
Chỗ tiêu tiểu thật là quá tệ
Xem khắp cùng thân thể A Nan
Bên ngoài trơn láng mịn màng
Nhưng trong ẩn chứa muôn ngàn nhớp nhơ”
Phật khéo léo tùy cơ giảng giải
Ngài chỉ rành những cái gớm ghê
Chỉ rành những cái đáng chê
Pháp mầu buông tỏa hố mê lấp bằng…
Bừng tỉnh mộng, Ma Đăng tỉnh ngộ
Nàng ngượng ngùng xấu hổ ăn năn
May thay! Nàng có thiện căn
Thành tâm nguyện lãnh điều răn Phật truyền.
Hỡi những kẻ tu hiền đạo đức
Trọng làm chi hình thức bên ngoài!
Kim thân sao chẳng dồi mài
Nhục thân này phải có ngày tiêu tan.
Nghiệm kim cổ, nhiều trang quốc sắc
Mãi dồi thân quên mất chơn tâm
Tự do hành động lạc lầm
Để rồi tiếng xấu ngàn năm bia truyền.
Ai là kẻ hữu duyên hữu phước
Sống đương đời gặp được đạo chơn
Một lòng quy hướng không sờn
Mới mong cõi Phật đặt chân bước vào…
Biết tu rồi đừng trau thân thể
Cần dồi tâm đừng để lầm nhơ
Thân như túi đựng đồ dơ
Có ngày lủng bể nhớp nhơ tràn đầy.
Thân giả tạm này đây ô trược
Nào mấy người lường trước lược sau
Kim thân chẳng biết dồi trau,
Nhục thân sao lại chùi lau suốt ngày?
Nên phải chịu trần ai lặn hụp
Bởi do nơi lòng dục tánh phàm
Mong sao thỏa mãn lòng tham
Nên chi biển nghiệp phải cam hụp trồi
Lặn lội mãi luân hồi sanh tử
Dám khuyên người suy thử mà coi
Rán tu sẽ dứt luân hồi
Kim thân thanh tịnh đời đời không tan…
Quảng Trị, 28-5 Tân Sửu 1961
Một vị sư Khất Sĩ
TỊCH MẶC
Luận mãi không rồi chuyện thế nhân
Chi bằng mặc mặc dưỡng tinh thần
Tranh đua phải quấy là gươm búa
Biện bác hơn thua gốc hại thân
Giáo hóa bao nhiêu, bao tiếng oán!
Thi ân trọn kiếp, có gì ân?
Tham lam cố chấp là ngu xuẩn
Duỗi cẳng nằm yên lánh cõi trần.
TUỒNG HÁT
Cộp cộp, reng reng… kế mở màn
Kép đào vẽ mặt giả vua quan
Nào hia nào mão nào râu giả…
Cũng nịnh cũng trung cũng giặc loàn
Người thủ vai nghèo coi khốn khổ
Kẻ làm trưởng giả bộ cao sang
Sụp màn cởi bỏ râu, hia, mão
Rửa mặt thì ra kẻ điếm đàng!
ĐÁP HỌA ĐỐI Y VẬN
Cuộc thế vần xoay tựa mở màn
Đổi thay ngôi vị ấy vua quan
Hoan hô hưởng lộc khi bình tịnh
Đả đảo cầu vinh lúc giặc loàn
Định bá đồ vương mưu phú quý
Chọc trời khuấy nước mộng giàu sang
Rốt rồi bừng tỉnh Nam kha mộng…
Vui chẳng thấy đâu, khổ mọi đàng!
HỌA TIẾP Y VẬN
Mặt nhật chiếu soi tựa mở màn
Chọ đời đông đúc lắm bi hoan!
Chén cơm manh áo, kia giành giựt
Bã lợi mồi danh, nọ nổi loàn
Kìa rắn mọc sừng… xong kiếp khổ
Nọ rồng rụng cẳng, hết đời sang
Lên voi xuống chó như trong mộng
Đầu bạc mới hay đã lạc đàng…
CƯỜI KHÓC NÀO MẤY KHÁC
Cười sớm rồi đây lại khóc chiều
Khóc nhiều, cười chẳng có bao nhiêu?
Cười khan bởi thế hay đen bạc
Khóc hận vì đời quá trớ trêu
Cười đúng là người vui đạo nghĩa
Khóc lầm vốn kẻ nặng tình yêu
Cười đi chớ tưởng đời vô vị
Khóc mãi cũng không thoát bóng thiều.
Chim khôn kêu tiếng rảnh rang
Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe.
***
Thái dương vừa gác đảnh đồi
Vẹt màn sương phủ màu trời thanh trong
Nắng vàng nhuộm khắp non sông
Chim muông dường thể đẹp lòng ngợi ca
Cành cây Cưỡng đậu la đà
Thấy anh chim Ụt bôn ba chuyện gì?
Vội vàng Cưỡng hỏi việc chi?
Ụt liền cất tiếng một khi đáp lời
Ụt rằng: “Này bạn Cưỡng ơi!
Hôm nay tôi tính tìm nơi dọn nhà
Ở đây chẳng đặng anh à!
Đời sao lắm kẻ ác tà quá đi…
Tôi nào có tội tình chi
Đến đâu cũng bị người thì đuổi xua
Mỗi ngày hai buổi sớm trưa
Gặp tôi thì họ chửi đùa chẳng kiêng
Tên dài, cung lớn không hiền
Luôn luôn phòng sợ chẳng yên tấc lòng
Rủi ra mắc phải vướng vòng
Thì thôi tôi chắc hết mong sống còn
Nay tôi tính dẫn vợ con
Tìm nơi chốn khác lánh cơn tai nàn…”
Cưỡng nghe trong dạ chẳng an
Trách đời sao nỡ phụ phàng thế ni!
Vội vàng Cưỡng hỏi một khi:
“Chắc anh cũng có điều chi sai lầm?
Nên đời họ mới đành tâm!
Đuổi xô đánh đập độc thâm thế này!
Hôm nay gặp cảnh như vầy
Mong anh nói rõ tôi đây tận tường”
Ụt nghe, vẻ mặt sầu thương
Nghẹn ngào Ụt mới tỏ tường mấy câu:
“Đời tôi thật quá đau sầu
Thân tôi gặp lắm dãi dầu truân chuyên
Tại tôi ăn nói vô duyên
Tại tôi kêu tiếng chẳng hiền chẳng thanh
Tiếng tôi mà dịu như anh
Chắc đời chẳng nỡ đoạn đành đuổi xô
Tiếng tôi sao lại quá thô
Tiếng tôi sao lại hồ đồ chẳng thanh
Cao xanh ôi! Hỡi cao xanh
Tiếng tôi sao chẳng trong thanh như người?”
Nghe qua, Cưỡng bỗng bật cười
Dịu dàng Cưỡng mới đôi lời phân qua:
“Nay anh dầu có dọn nhà
Tìm đi nơi khác để mà náu nương
Tôi e còn phải sầu vương
Vì tiếng “ụt ụt” anh thường kêu vang
Người nghe khiến dạ bi hoan
Thì anh cũng khó ở an với đời
Anh nên kêu tiếng như tôi
Ở đâu cũng được người người mến ưa
Lời nói mình phải ngăn ngừa
Cộc cằn thô lỗ nên chừa bỏ ra
Nói lời thanh dịu hiền hòa
Đến đâu cũng được người ta kiêng vì
Lời hung tiếng dữ răn đi
Đừng kêu những tiếng sầu bi lạnh lùng
Thì đời họ sẽ trọng dùng
Chắc anh cũng được thung dung trọn đời”
Ụt rằng: “Này bạn Cưỡng ơi!
Tôi xin đa tạ những lời của anh
Từ nay tập nói lời lành
Tập kêu những tiếng trong thanh hiền từ”
Ánh vàng chói rực đẹp tươi
Vạn loài dường thể vui cười hân hoan
Ụt liền cất tiếng băng ngàn
Cưỡng thì cất tiếng chuông vàng ngân nga
Vậy khuyên cùng khắp gần xa
Biết tu, ngôn ngữ rán mà sửa trau
Nói lời chơn chánh ngọt ngào
Nói lời đạo đức thanh tao dịu dàng
Người tu thông thái khôn ngoan
Thốt lời như tiếng chuông vàng ngân nga
Trăm năm một kiếp người ta
Thác là thể xác, còn là thanh danh
Mở miệng lời nói hiền lành
Kim ngôn ngọc ngữ sử xanh bia truyền
Nhược bằng lời nói không hiền
Thì chiêu tai họa nhãn tiền chẳng chơi
Khuyên cùng tất cả mọi nơi
Giữ gìn cẩn thận chớ lời đơn sai
Ai người học đạo Như Lai
Hãy dùng lời nói mở bày pháp môn
Hãy nên cất tiếng ôn tồn
Phá tan những giấc mộng hồn tối đen
Miệng ta là cánh hoa sen
Một khi hé nở một phen thơm lừng
Tiếng ta là gió mùa Xuân
Một cơn thổi nhẹ muôn dân mát lòng.
Cai Lậy, 16-10 Canh Tý
Một vị sư Khất Sĩ
KHEN MỘT HUYNH VỪA XUẤT GIA
Khen huynh sớm lánh kiếp phù sinh
Chẳng để danh cương vướng vít mình
Mái tóc “Tăng-gô” đà vắng dạng
Hàm râu “cá chốt” đã tiêu hình
Con thơ bữa ấy cam đành đoạn
Vợ đẹp hôm kia cũng dứt tình
Hạnh ấy gương này lưu vạn thuở
Cầu huynh thoát khỏi kiếp linh đinh.
KHEN CÔ TÍN NỮ XUẤT GIA
Xét cạn nhiều lo thể mỏn mòn
Nên cô dõng mãnh biệt chồng con
Trâm cài lược giắt đà quăng mất
Chuỗi, nhẫn, kiềng, bông cũng chẳng còn
Má phấn từ đây thôi đánh phấn
Môi hồng buổi ấy hết thoa son
Mày cong, tóc uốn cam đành đoạn
Chú nguyện cho cô đạo quả tròn.
NGHI VẤN
Trân trọng vài lời kính hỏi ông
Đạo đời hai nẻo kẻ không thông
Ở trần sao gọi rằng ngu muội?
Tại thế vì đâu chẳng được trong?
Cực Lạc cảnh Tiên xa diệu vợi
Bồng Lai vui vẻ thiệt cùng không?
Băn khoăn thắc mắc lòng chưa hiểu
Ma, Phật là gì, kính hỏi ông?...
ĐÁP HỌA Y VẬN
Vắn tắt đôi lời đáp lại ông:
Đạo đời chi khó lại không thông!
Ở trần đa dục nên ngu muội
Tại thế vì tham chẳng được trong
Tiên cảnh rất gần khi ngộ đạo
Bồng Lai vui sướng chỗ tâm không
Nỗi lòng thắc mắc nay tường tất
Giác: Phật, Mê: Ma, đó bớ ông!
HỌA TIẾP BÀI II
Thối bộ hồi đầu thấy chủ ông
Đạo vui, đời khổ phải nên thông
Lòng không ham muốn không mê muội
Tánh chẳng tham lam sẽ sạch trong
Quy giới gìn tròn tâm Cực Lạc
Chay trường giữ vẹn thể không không
Giả chơn hư thiệt ông nên hiểu
Ma, Phật, Thánh, phàm bởi tại ông.
(Giác quan kêu nài trong thời tu giờ Tý)
Đêm trầm lặng, tôi đang nằm thiu thỉu
Bỗng đồng hồ báo hiệu đến thời tu
Tôi lồm cồm ngồi dậy để công phu
Vào sơ định, tôi bắt đầu “tầm sát”
Được yên lặng, dường như trong giây lát
Bỗng thiu thiu vì hai mắt lim dim
Nhưng luôn luôn, tôi cương quyết cố kềm
Mà hai “mắt” cứ bảo nằm xuống ngủ
Nó lại nói: “Tu ban ngày cũng đủ
Bây giờ khuya, ngồi buồn ngủ chết đi”
Bỗng hai “chân” cũng rên rỉ ầm ì
Nó than bảo: “Giấc này ngồi nhức quá!”
Ủa! Sao “miệng” làm cái gì kỳ lạ
Nó than van: “Khát nước quá chừng sao?
Bây giờ khuya, biết định liệu lẽ nào?
Nếu không nước, thở ra vào bất tiện”
Nó lại nói: “Tôi phải đâu làm biếng
Nhưng ngặt vì khô nước miếng không thông
Cổ đã khô, dầu tu cũng chẳng xong
Mau đi uống, bằng không thì đi ngủ…”
Còn lỗ “mũi” cũng một dòng bảo thủ
Nó nói rằng: “Bây giờ ngủ phải hơn!”
Cũng khua môi, cũng tiếng huyễn giọng đờn
Cũng tìm cách thiệt hơn khuyên nên ngủ
Bỗng lỗ “tai” cũng một nòi hấp thụ
Cũng thao thao bất tuyệt bảo ngủ đi
Bây giờ khuya, tiếng dế quá sầu bi
Dầu có gượng lát nữa thì cũng gục…
Nãy giờ “tâm” mắc ở trong đề mục
Nên không tường chuyện kỳ cục xảy ra
Bỗng nghe vang tiếng cãi lẫy rầy rà
Bèn rảo bước đi dò la tin tức
Thì biết rõ lũ này đang ậm ực
Chúng kêu nài đòi đi ngủ cho rồi
Có thế ni mà kêu réo lôi thôi
“Tâm” liền hét một hồi đều nín cả
Các anh thiệt là đồ mê ngủ quá
Quên rồi sao? Nay mình đã tu hành…
Thì rán lo cho đạo quả viên thành
Hầu đáp nghĩa cho đàn-na tín thí
Đừng bắt chước những hạng người uỷ mị
Những hạng người thích ngủ kỹ ăn no
Nếu người tu, đạo quả chửa viên tròn
Mà ham ngủ là vấn đề tai hại
Thế rồi “tâm” dùng lắm lời giảng giải
Này các anh, các anh hãy nghe đây:
Các anh nay sức khoẻ được đủ đầy
Nhờ ai đó, mà sao không lo trả?
Rán tu đi, bao giờ thành chánh quả
Mới gọi là đền trả được thâm ân
Khi đàn-na hưởng phước báu bội phần
Mới vui dạ người chân tu giải thoát
Nè anh “mắt”, sao anh đành bội bạc
Những khi đau, ai hộ thuốc cho anh
Rồi hôm nay, anh đã được mạnh lành
Không tu gấp, hầu ngày sau đáp trả
“Chân” cũng vậy, sao anh nông cạn quá
Sao anh quên những lúc phải bịnh tình
Ai lo toan dép, guốc giúp đỡ mình
Anh than nhức là quên tình tín chủ
Còn anh “miệng”, anh cũng là quá phụ
Anh cũng là cùng một lũ u mê
Khi anh ăn, ai hộ đủ mọi bề
Mà sao lại quá vụng về đến thế!
“Mũi” cũng vậy, sao anh đành tác tệ
Sao anh quên lúc bị nghẹt khò khè
Nhị Thiên Đường, anh tính thử mấy ve
Mang ơn trọng, sao không lo đền trả?
“Tai” cũng thế, sao anh mê muội quá
Sao không đền nghĩa cả của đàn-na?
Tiếng dế kêu mà anh bảo buồn à?
Bộ anh thích nghe đờn ca sao nhỉ?
Đừng, không nên: mình là người khất sĩ
Nếu nghe ca dễ thối chí nản lòng
Đã nản lòng thì nghĩa cả phải vong
Vong thì ắt té vào vòng sanh tử
Các anh hãy bình tâm mà xét thử
Không lẽ mình cầu sanh tử hay sao?
Vậy chúng ta hãy nỗ lực cùng nhau
Hè một tiếng cùng nhập vào “chánh định”
Giữa lúc ấy, trời thanh êm yên tịnh
Đến chừng khi xả định chắc đã khuya
Nên tiếng gà ở xóm nọ làng kia
Rần rộ gáy như báo trời sắp sáng
Rồi những tiếng chuông chùa nghe thanh thản
Rồi xa xa nghe tiếng khách đi đàng
Cả thân tâm đều khoan khoái nhẹ nhàng
Ôi! Cực Lạc, Thiên đàng là đây nhỉ!
Hóc Môn, mồng 8-12 Tân Sửu 1961
Một vị sư Khất Sĩ
QUYẾT TINH TIẾN
Quyết tát cạn những nguồn sông bể ái
Chảy trong dòng từ vô thủy đến nay
Quyết nhảy khỏi bức tường rào chướng ngại
Trời dù lay, lò tâm não khó lay
Quyết chiến thắng bao nghịch thù cám dỗ
Vung gươm thần tiêu diệt sạch đê hèn
Quyết hươi búa đập tan thành sầu khổ
Do từ lâu quân dục vọng xây nên
Quyết phấn đấu cho đến ngày cùng tột
Có đụng đầu, ta té ngửa đảo điên
Quyết định tĩnh cơn bất thần sảng sốt
Ta bò lên, nhào tới mức ưu tiên
Quyết oanh liệt ta quyết thề oanh liệt
Chớ yếu hèn, ta toan trốn đi đâu
Quyết gặp cảnh, cứ đương đầu giải quyết
“Diệu chơn thường” ta hiệp nhất không lâu.
Sa Đéc, 19-6 Tân Sửu 1961
Một vị sư Khất Sĩ
TUỔI GIÀ
Đời người ngẫm lại có bao lâu
Mới tóc xuân xanh bỗng bạc đầu
Răng rụng da dùn lôi tới mãi
Lưng khòm gối mỏi trẻ càng thâu
Tiếng kêu anh chị rồi tiêu mất
Lời gọi ông bà tránh khỏi đâu
Buồn nghĩ kiếp trần như nháy mắt
Trăm năm để lại một lòng sầu.
ÔNG TU
Chốn hoang vu có một ông tu
Rách rưới bần cùng chẳng gạo xu
Ngày tối lim dim ngồi cú rũ
Mặc cho miệng thế nói rằng ngu
Tưởng đâu ổng điếc hay say ngủ
Dè ổng dạo chơi rất khoẻ ru
Ổng biến thân to thành vũ trụ
Tuy nhiên kiếm ổng lắm mù mù.
“DỊ NHƠN” HAY “CHƠN NGÔ
Mười phương ba cõi một mình ta
Ta thiệt học trò Đức Thích Ca
Bà đất này đây là gọi mẹ
Ông trời trên đó thiệt là cha
Càn khôn vô cực là tài sản
Vũ trụ mênh mông ấy cửa nhà
Quỷ sứ Thiên lôi là đứa ở
Diêm vương La-sát phải kiêng ta.
TIẾNG KÈN PHÁP
Kèn pháp vang rền giọng tí te
Người ơi! Lẳng lặng lắng mà nghe
Kìa kìa rầm rộ… ai cưới ré
Nọ nọ buồn teo kẻ khóc rè
Nữ tú đua bơi cùng sụp té
Nam thanh bay nhảy nọ nằm ve
Trò đời đến thế thì thôi nhé…
Kèn pháp vang rền giọng tí te.
TIẾNG CHUÔNG PHÁP
Tiếng chuông cảnh tỉnh giọng phù trầm
Kêu bớ thế trần hãy tĩnh tâm
Say đắm sắc tài kìa lọt hố
Chen đua danh lợi nọ sa hầm
Đa thê, đa nhục, đa oan trái
Bạo phát, bạo tàn, tội nghiệp thâm
Kẻ trí ham chi chưa tự tỉnh?
Tỉnh rồi đường đạo khá suy tầm.
TIẾNG TRỐNG PHÁP
Trống pháp vang rền tỉnh dậy mau
Chiếc thuyền tế độ đã lay sào
Mau mau bước xuống bờ kia đáo
Kíp kíp dứt lần mọi khổ đau
Này vợ nguyên nhân sanh nghiệp báo
Nọ con nguồn gốc của gian lao
Người ơi! Đời giả đừng gây tạo
Trống pháp vang lừng tỉnh dậy mau.
Muối mặn hòa đường, mặn mất đi
Tăng Ni lẫn tục, lụy Tăng Ni
Vàng ròng lộn bạc, vàng ròng lợt
Đạo Phật pha đời, đạo Phật suy
Tịnh xá như nhà, nhơ tịnh xá
Thanh y giống áo, bợn thanh y
Xưng bần chứa của bần ra phú
Muốn vẹn hồi đầu nắm luật nghi.
Thương ghét mặc tình, dạ cũng cam
Chấn hưng Phật pháp phải kêu đàm
Thuốc cay đắng miệng, mau lành bịnh
Lời thật trái tai, ích việc làm
Đánh trống còn e khua kiểng Thánh
Bứt mây thì sợ đụng chuông phàm
Bảo tồn giáo pháp đền ơn Phật
Thương ghét mặc tình dạ cũng cam.
TL. Giác Lý
THỬ THÁCH LÒNG VÀNG
Tu học gặp nhiều sự đắn đo
Bền tâm nhẫn nại bớ con trò
Lên non cố chí leo trèo dốc
Xuống biển tìm châu phải gắng dò
Chẳng nếm mùi trần chua mặc chát…
Không tường thấu đạt lý nguyên do
Làm sao biết đạo đời cao thấp
Thử thách lòng con để xét dò.
Tịnh xá Trung Tâm, 15-6 Bính Ngọ
TU BÁO HIẾU
Sanh thành dưỡng dục nhớ hàng ngày
Bổn phận làm con phải thảo ngay
Cây cội nước nguồn ơn khó sánh
Trời cao biển thẳm khổ đâu hai
Cưu mang mười tháng công lao nhọc
Bồng ẵm ba năm thảm khổ thay
Chí quyết lập thân hành chánh đạo
Đặng đền hiếu thảo trả ơn dày.
TU ĐỀN HIẾU
Sanh thành ơn nặng sánh bằng non
Trả hiếu mẹ cha lại chẳng còn
Mười tháng ân thâm công đẻ trẻ
Ba năm nghĩa trọng khổ nuôn con
Cù lao chưa đáp lòng buồn thảm
Dưỡng dục đâu đền dạ héo hon
Tu cứu Cửu huyền cùng Thất tổ
Tận tâm báo bổ đặng vuông tròn.
TU ĐÁP HIẾU
Chí đạo danh bia tiếng vẫn còn
Kinh thành tạo hóa trọn làm con
Ơn cha nghĩa mẹ so tày biển
Phật pháp công thầy sánh tợ non
Thiện hữu cúng dường lo báo bổ
Hảo tâm tiếp độ trả vuông tròn
Ngũ ân hiếu tử hằng gìn giữ
Thanh sử ngàn năm tiếng vẫn còn.
KHUYÊN NỮ BÁO HIẾU
Nữ lưu tủi hận lúc hoa tàn
Tứ đức tam tùng phải liệu toan
Lo lắng việc nhà cơn đói rách
Trông nom thời thế buổi cơ hàn
Đủ mùi tục lụy đành cam chịu
Cay đắng mặn nồng phải bặm gan
Nay gặp đạo lành mau trổi gót
Hồi tâm trở lại cõi Tây phang.
Hoàng hôn đã khuất ánh tà dương
Thế sự in như giấc mộng trường
Hỡi khách thuyền quyên đừng ướp phấn
Khuyên nàng tiết liệt chớ xông hương
Mê chi đất khách cho quên lối
Bỏ lại quê xưa để bặt đường
Sớm bước vào hàng Ni khất sĩ
Hầu mong tránh khỏi cuộc xâm thương
Y bát tinh vi vẹn chữ đồng
Đi tu nở mặt gái phương Đông
Cảnh trần nhơ bợn thân bồ liễu
Cõi Phật thơm tho phận má hồng
Son phấn thà cam dày gió bụi
Tinh thần ai để thẹn non sông
Gởi lời kính lạy cùng cha mẹ
Thà bạc mẹ cha đạo mặn nồng.
NGƯỜI GIÀU NÊN TU
Kiếp trước có tu mới được giàu
Kiếp này vui sướng lại quên sao
Sống lo bòn chải cho nhiều quá
Chết lại đem theo được chút nào
Con cháu dầu thương cúng bảy ngọ
Vô thường cứ việc bỏ đề lao
Nhớ mà niệm Phật để dành sẵn
Niệm Phật tụng kinh chẳng tốn hao.
NGƯỜI NGHÈO CẦN TU
Kiếp trước không tu mới chịu nghèo
Kiếp này khổ não nó đeo theo
Người sao rân rát còn dư dả
Ngó lại phận mình túi vắng teo
Tỉa đậu phọng thì bòn đậu phọng
Trồng dưa leo sau hái dưa leo
Ấy là công quả mỗi người đó
Niệm Phật tụng kinh tiêu mất nghèo.
TUỔI TRẺ NÊN TU
Việc tu chớ khá đợi về già
Chậm trễ đời người ắt luống qua
Kìa mảnh trăng thanh tròn sẽ khuyết
Nọ vầng hồng nhật xếch rồi tà…
Tóc xanh biết mộ đường Tiên Phật
Đầu bạc mới lìa nẻo quỷ ma
Cửa Phật nào phân già với trẻ
Sao người chẳng chịu bước sang qua?
KHEN NỮ BIẾT TU
Khen ai thục nữ giữa ngày xanh
Mà biết hướng theo nẻo thiện lành
Chay lạt diệt trừ tâm dục vọng
Kệ kinh nuôi dưỡng tánh cao thanh
Tuổi xuân chẳng mến đường tài sắc
Son trẻ không màng nẻo lợi danh
Thật đáng khen thay trang nữ giới
Biết lo báo đáp nghĩa sanh thành!
NAM NỮ Ở THÀNH
Rần rần nữ tú với nam thanh
Lần bước chen vai khắp thị thành
Sắc đẹp mỹ miều đây vụ lợi
Tài hay tướng tốt nọ tranh giành
Anh hùng quanh quẩn nguồn ân ái
Thục nữ lo toan mối nợ tình
Thành thị rộn ràng chen với lấn
Rần rần nữ tú với nam thanh.
THÀNH THỊ HUYÊN NÁO
Phố phường kẻ lại với người qua
Rần rộ nữ nam chí trẻ già
Kìa gã công khanh mưu phú quý
Nọ làng xa mã mộng vinh hoa
Sắc tài bẹo nhử nam cùng nữ
Danh lợi lừa kêu trẻ với già
Giành giựt chén cơm cùng manh áo
Phố phường kẻ lại với người qua.
Một bữa nọ, trời vừa rựng sáng
Ánh nhật hồng chói rạng phương Đông
Anh gà vừa nhảy xuống lồng
Vươn mình đập cánh dáng trông oai hùng
Gà cảm thấy vô cùng sung sướng
Lợi, danh, tình vui hưởng quanh năm
Mặc cho thế cuộc thăng trầm
Gà vui con vợ, Gà tầm mồi ngon…
Cùng thuở ấy có con Bạch Hạc
Thấy sự đời chua chát đau thương
Chúng sanh mê mết mộng trường
Sắc, tài, danh, lợi vấn vương buộc mình
Nghĩ chán kiếp phù sinh giả dối
Hạc vội vàng tìm lối thoát thân
Núi rừng thủ phận thanh bần
Tịnh thanh một cõi phong trần mặc ai
Nay nhằm lúc Xuân lai Đông mãn
Bình minh về ánh sáng đẹp tươi
Hạc liền vỗ cánh tung trời
Năm châu bốn biển đồng thời xem qua
Bỗng chợt thấy anh Gà bạn cũ
Đắm chìm trong lạc thú xa hoa
Vui theo nẻo vạy đường tà
Vợ con khám ngục, cửa nhà cùm gông
Hạc thấy thế động lòng trắc ẩn
Muốn tìm phương dắt dẫn bạn Gà
Nhánh cây đáp xuống là đà
Vội vàng chào hỏi gọi là bạn thân…
Gà thấy Hạc chẳng cần thủ lễ
Dáng lơ là dường thể khinh khi
Bởi Gà còn tánh mê si
Tưởng đâu mình bảnh nên thì tự cao
Giọng kiêu hãnh, hỏi: “Sao anh Hạc?
Bấy lâu nay trôi giạt nơi nào?
Gia đình sự nghiệp ra sao?
Mà anh có vẻ khổ lao nghèo nàn…”
Hạc thong thả dịu dàng đáp lại
“Này anh Gà, anh hãy nghe đây
Thời gian tôi cách chốn này
Tìm nơi thanh vắng am mây tu trì
Nay tôi đã thoát ly sự thế
Khắp năm châu bốn bể là nhà
Mỗi ngày một bữa ngọ qua
Không lương, không bổng cũng là an thân”
Gà nghe nói chẳng cần suy nghĩ
Bĩu môi cười gièm sỉ chê bai:
“Đời anh thật chẳng bằng ai
Thua thằng thất nghiệp tương lai mịt mù
Anh coi tôi võng dù ngang dọc
Sớm với chiều chẳng nhọc công lao
Tôi nay tột bậc sang giàu
Nhà cao cửa rộng ra vào thảnh thơi
Còn anh lại tìm nơi vắng vẻ
Chôn cuộc đời son trẻ tài hoa
Vui chi kiếp sống không nhà!
Không lương, không bổng thật là nguy vong
Tôi thì được phỉ lòng dục lạc
Lúa đầy kho, tiền bạc đầy rương
Vui bên gác tía lầu hoàng
Vinh sanh phú tú phước dường trời cao
Còn anh vướng thân vào cảnh khổ
Chốn núi rừng là chỗ quạnh hiu
Chỉ nghe vượn hú chim kêu
Buồn teo vắng tẻo sớm chiều thân côi”
Gà mặc sức khua môi múa mỏ
“Tôi như vầy thật có ai hơn
Áo quần hàng lụa láng trơn
Năm thê bảy thiếp, tình nhơn cũng nhiều…
Thê cùng thiếp sớm chiều hầu hạ
Phán một lời kẻ dạ người thưa
Rượu ngon sắc tốt say sưa
Con ngoan vợ đẹp sớm trưa vui vầy
Anh là kẻ bất tài vô dụng
Tôi là người anh dũng tài ba
Anh thì bộ dạng xấu xa
Tôi thì như một đóa hoa vẹn mười”
Nghe vừa dứt, mỉm cười, Hạc đáp:
“Cái lẽ đời cao thấp tự nhiên
Tôi nay bạc phước vô duyên
Không nhà, không cửa, gạo tiền cũng không
Còn anh được phước hồng sang cả
Anh như người vương giả công hầu
Của đời anh quyết tóm thâu
Con xinh, vợ đẹp, nhà lầu, xe hơi…
Tôi thì phải đội trời đạp đất
Một chữ bần, nhất vật cũng không
Đói thì rau trái đỡ lòng
Khát dùng nước suối, cội tòng nghỉ chân
Chốn tịch mịch mà thân khoẻ nhẹ
Khác hơn là những kẻ mang gông
Lợi danh ví thể chim lồng
Sắc tài như cá giữa dòng mắc câu
Cá mắc câu biết đâu mà gỡ
Chim trong lồng biết thuở nào ra!
Nay anh phú quý vinh hoa
Lợi danh trói buộc khó mà thoát thân
Còn như tôi thanh bần đơn giản
Bốn phương trời phiêu lãng vân du
Quyết lòng vẹt phá mây mù
Quyết lòng thoát khỏi ngục tù thế gian
Khuyên anh sớm lánh đàng hậu hoạn
Nhớ những điều tai nạn về sau
Khi nào anh được sang giàu
Thì anh nên nhớ ngày nào nghiệp vương
Khi anh được người thương kẻ mến
Thì anh nên nhớ đến thớt dao
Nhớ khi dao khứa máu trào
Nhớ khi bằm xắt, nấu xào hầm kho…
Khi anh được nhà to cửa rộng
Thì nên phòng kiếp sống bể dâu
Trăm năm rồi có gì đâu
Chỉ hai tay trắng về chầu Diêm vương
Khi anh được tiền rương bạc vựa
Thì phòng khi tắm lửa, xé phay
Khi nào sặc sỡ men say
Thì anh nên nhớ những ngày rên la
Khi anh được vợ ba thiếp bảy
Thì nên ngừa lúc phải quạnh hiu
Khi nào con vợ mến yêu
Thì anh phòng lúc gặp điều bội ân
Khi anh được phì thân mạnh bạo
Thì anh nên ngừa chảo nước sôi
Khi nào anh được cao ngôi
Thì anh nên nhớ những hồi xương tan
Khi anh được cao sang vinh hiển
Thì phòng ngừa nạn biến nguy to
Khi nào lúa được đầy kho
Thì anh phòng lúc lửa lò đốt thiêu
Khi anh được tưng tiu quý trọng
Thì phòng khi thất vọng khổ nguy
Khi nào anh được kiêng vì
Thì anh nên nhớ những khi tan hình…
Tôi sở dĩ cất mình thoát tục
Không ra tay tiếp xúc với đời
Vì đời vốn thiệt trò chơi
Hết khi răng trắng đến thời mang râu…
Tôi chẳng thích ngựa trâu đất ruộng
Ngán sắc tài, chẳng muốn lợi danh
Là vì biết cảnh bại thành
Đeo theo vật chất tử sanh quay cuồng
Đời giả tạm như tuồng chớp bóng
Mọi sự đều ảo mộng vô thương
Sao bằng chánh đạo dựa nương
Rảo chân bước thẳng con đường siêu nhân
Tuy phải chịu đầu trần sương nắng
Mà tinh thần trong trắng thanh cao
Tâm không mảy bợn trần lao
Thạnh suy vinh nhục nghèo giàu khỏi lo
Anh được hưởng lúa kho phía trước
Thì cũng dành chảo nước phía sau
Rồi đây có lẽ lâu mau
Nước sôi chẳng vị, thớt dao chẳng từ
Vui chi cảnh một cười mười khác
Vui để rồi tang tóc đau thương
Vui mà chịu luật vô thường
Có ngày rồi phải sụp mương té hầm…
Kìa những kẻ sơn lâm ẩn trú
Một chữ nhàn vui thú thanh tao
Khi thì rảo bước động dào
Khi thì thanh tịnh nhập vào cảnh Tiên
Một kiếp sống vô quyền vô trị
Tuy nghèo mà tâm trí nhàn du
Đêm ngày tánh mạng song tu
Tránh xa kiếp sống võng dù đua bơi”
Nghe vừa dứt những lời đanh thép
Gà thấy mình nhỏ hẹp tối tăm
Vừa thảm đạm vừa hổ thầm
Dường như thấy rõ lỗi lầm nạn tai
Gà cất tiếng thưa: “Này anh Hạc
Tôi bấy lâu lầm lạc tạo gây
Mùi đời tôi đã mê say
Phong lưu trụy lạc sắc tài lợi danh
Nay tôi muốn theo anh về núi
Nhưng ngặt vì tội lỗi lỡ vương
Vợ con, nhà cửa, ruộng vườn
Làm sao dứt bỏ tìm đường thoát thân
Phương pháp nào giải lần oan nghiệp
Nhờ ơn anh trực tiếp chỉ giùm
Làm sao mọc cánh đại hùng
Bay ra khỏi chốn gông cùm trói trăn?”
Gà tự nguyện ăn năn sám hối
Hạc sẵn lòng chỉ lối huyền vi
Chỉ rành chữ hiệp và ly!
Chỉ rành tất cả cái chi vô thường
Rồi chỉ chỗ tình thương rộng hẹp
Thương thế nào tốt đẹp cao xa
Tình thương ai gọi cũng là
Rộng suy một chút thì ra đại đồng
Lời Phật dạy mênh mông biển khổ
Ai là người tỏ ngộ quay về
Tức thì bờ giác cận kề
Tự nhiên nghiệp chướng lầm mê chẳng còn
“Nay anh muốn vào non dưỡng tánh
Muốn nhẹ mình cất cánh bay cao
Tôi nguyền dắt dẫn cho nhau
Dìu anh ra khỏi bốn rào thế gian…”
Vừng đông rạng ánh vàng chói rực
Lời pháp lành đánh thức chơn tâm
Bấy lâu Gà quá mê lầm
Nay đà thức tỉnh thân tâm nhẹ nhàng
Hươi gươm huệ, trái oan đoạn tuyệt
Dốc một lòng, Gà quyết vào non
Đoạn lìa sự nghiệp vợ con
Cất mình theo Hạc núi non ẩn mình
Từ độ ấy vắng hình biệt dạng
Hạc với Gà đôi bạn đồng tâm
Cùng nhau nương náu sơn lâm
Chuyên lo dưỡng tánh tu tâm tháng ngày
Gà cùng Hạc vui say mùi đạo
Chẳng bao lâu hoàn đáo bổn nguyên
Thân thông tự tại diệu huyền
Toàn năng toàn giác Phật Tiên tác thành.
Dĩ An, 10-9 Canh Tý 1960
Một vị sư
PHỤ HỌA
Ai được xem qua chuyện Hạc Gà?
Là gương soi chiếu của đời ta!
Chim tham ăn phải sa vòng bẫy
Cá thích mồi ngon bị khứa ba
Hạc bởi không lương nên tự tại
Gà tuy lúa sẵn, chủ đâu tha
Ham mê chung đỉnh nên trầm lụy!
Cửa Phật chờ mình sớm bước qua.
***
------------------------------------------
Các bài liên quan
- 10 BÀI VĂN UYỂN
- NGHI THỨC TỤNG NIỆM (Kinh nhật tụng của Phật giáo Khất Sĩ)
- Tinh Hoa Bí Yếu
- GIỚI BỔN NI KHẤT SĨ - Chơn lý 15
- KINH TAM BẢO - KINH XƯNG TỤNG TAM BẢO (Ni giới Khất Sĩ)
- GIỚI PHẬT TỬ - Chơn Lý 55
- GIỚI BỔN TĂNG KHẤT SĨ - Chơn Lý 14
- PHÁP HỌC SA-DI I - Chơn Lý 67
- BÀI HỌC SA-DI - Chơn Lý 65
- LUẬT KHẤT SĨ - Chơn Lý 11
- BÀI HỌC KHẤT SĨ - Chơn Lý 18
- Ánh Nhiên Đăng