Bản tin phật giáo / Tin Phật sự / LỄ HỘI GIỖ TỔ TRÚC LÂM

LỄ HỘI GIỖ TỔ TRÚC LÂM

(Nhân 705 năm đức Sơ Tổ viên tịch)

KS. Minh Bình

Tại miền Bắc Việt Nam, từ thế kỷ thứ 13, đời nhà Trần, Thiền phái Trúc Lâm đã hình thành và đẩy mạnh sự tuyên dương Phật pháp, giáo hóa đồng bào Phật tử. Trải qua nhiều xuân thu, chư vị Tổ sư, chư đại đức cao Tăng của Thiền phái Trúc Lâm đã có nhiều ân đức đối với người miền này. Thế nên từ mấy trăm năm qua dân gian đã truyền tụng câu ca dao:

Dù ai quyết chí tu hành

Có về Yên Tử mới đành lòng tu.

Trăng thanh, gió mát bốn mùa

Trúc Lâm tam Tổ từ xưa còn truyền.

Vào mùa Đông năm 2013 này, tại miền Yên Tử, xã Thượng Yên Công, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh đã diễn ra Lễ hội Giỗ Tổ Trúc Lâm nhân kỷ niệm 705 năm đức Sơ Tổ Trúc Lâm viên tịch. Lễ hội này do Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử tổ chức tại thiền viện. Đồng thời, Giáo hội Phật giáo Việt Nam cũng tổ chức hội thảo về Thiền phái Trúc Lâm tại chùa Trình ngoài quốc lộ 18 và khánh thành tượng đức Sơ Tổ tại núi Yên Tử.

Những hoạt động trên đã hình thành nên Lễ hội Giỗ Tổ Trúc Lâm, làm sống dậy tinh thần uống nước nhớ nguồn, tôn sư trọng đạo của Tăng, Ni và nhân dân Phật tử Việt Nam. Đây là một nét văn hóa đẹp của miền Yên Tử nói riêng và của miền Bắc Việt Nam nói chung.

Qua mấy năm cúng giỗ nội bộ, mùa Đông năm 2013 này Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử tiếp tục tổ chức cúng giỗ chư Tổ sư khai tông lập đạo theo chương trình như sau:

Vào tối ngày 30 tháng 10 âm lịch, chư tôn đức Tăng, Ni cùng rất đông Phật tử đã vân tập về Chánh Pháp đường của Thiền viện để cử hành nghi thức sám hối và tưởng niệm Sơ Tổ Trúc Lâm. Đây là một số hình ảnh sinh hoạt trong tông môn pháp phái:

Qua ngày mùng 1 tháng 11, ngày lễ hội chính, từ sáng sớm đã có rất đông phái đoàn hành hương về chốn Tổ. Khi bầu trời vừa hừng sáng đã nghe tiếng loa vang vang hướng dẫn những người ngoan đạo và đề nghị bên Công an giúp bảo vệ khu vực quanh chùa Lân (tức TV. Trúc Lâm Yên Tử, còn gọi chùa Long Động).

Trong tiết trời lạnh giá, hàng trăm ngàn người trở về chùa Lân – Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử dâng hương hoa cúng Phật, cúng Tổ. Các loại xe du lịch từ khắp những tỉnh thành ở miền Đông Bắc bộ về đậu chật kín khắp trong ngoài thiền viện. Bên nhà bếp của thiền viện đã chuẩn bị 800 bàn (6 người ăn) và 13.000 hộp cơm mà vẫn e là còn thiếu. Có nhiều anh công an từ sớm đã lo hướng dẫn cho xe qua lại trước thiền viện không bị ách tắc. Mọi người đều bận rộn chu toàn trách nhiệm của mình…

Bên trong cổng Tam quan

Nơi chánh điện

Các phái đoàn đối trước lễ đài dâng lễ cúng dường

Sau khi dự lễ cúng chính, các phái đoàn vào tham quan núi Yên Tử, chiêm bái và đảnh lễ các di tích chư Tổ sư tu thiền khi xưa tại chùa Hoa Yên, am Ngọa Vân... Nhưng từ sớm đã có rất nhiều người tiến thẳng về Yên Tử, khởi hành chinh phục tòa núi cao 1068m, nơi có ngôi chùa Đồng thiêng liêng trên đỉnh núi.

Từ chùa Lân nhìn lên đỉnh Yên Tử

Trong dịp này, bên du lịch không thu phí cáp treo đi lên núi Yên Tử. Do vậy có nhiều người cao tuổi hành hương lên núi. Nam phụ lão ấu lũ lượt kéo nhau lên núi cao. Họ vừa đi vừa niệm Phật, vừa nói cười, gánh theo đồ ăn thức uống để dùng trong chuyến đi, mang theo hoa quả bánh mứt… để cúng Phật, cúng Tổ.

Đường Tùng

Có nhiều người chấp nhận xếp hàng mấy tiếng để đợi đến lượt mình được đi cáp treo lên núi. Họ nhẫn nại đứng giữa rừng, dưới trời nắng, rồi khi đến gần cửa vào thì lại chen lấn, xô đẩy nhau.

Cáp treo Yên Tử có 2 tuyến, cách nhau một đoạn đường núi nơi chùa Hoa Yên. Từ chân núi lên tuyến 1 cũng phải qua một đoạn đường núi, từ tuyến 2 lên đến đỉnh núi cũng còn một đoạn. Do vậy, đi bộ 3 lần và đi cáp treo 2 lần thì vượt qua được con đường núi dài khoảng 6km từ chân đến đỉnh Yên Tử.

Cáp treo Yên Tử

2 con đường dốc đá cao ở dưới và trên chùa Hoa Yên

Tòa tháp nơi đầu trên cáp treo 2

Trúc mọc dày và lan rộng tới tận đỉnh núi. Đây chính là lý do địa danh này còn gọi là Trúc Lâm chăng? Lên đến khu đỉnh Yên Tử, đứng trên những gộp đá quay nhìn xuống thấy cả thế gian như ở dưới chân ta. Trông xa tít bên dưới có một bãi xe. Nhìn 4 bề thấy núi non giăng giăng trùng điệp. Yên Tử sơn quả là một thắng cảnh tuyệt vời.

Trúc mọc dày và lan rộng tới tận đỉnh núi

Bãi đậu xe nơi chân núi

Trên đỉnh núi tọa lạc một ngôi chùa khiêm tốn. Tuy bé nhỏ, mỗi bề khoảng 3, 4m, nhưng ngôi chùa này toàn bằng đồng. Đây là điểm đích của bao người hành hương về Yên Tử. Với lòng thành kính hướng về chùa Đồng của hàng triệu người, qua bao năm tháng nó đã trở nên thiêng liêng, trở thành một linh vật trấn sơn. Nhưng so với nhiều tháp Tổ nằm rải rác trên núi, nơi tôn thờ các bậc cao Tăng đắc đạo, thì chắc rằng chùa Đồng cũng không thể thiêng liêng hơn.

Chùa Đồng trên đỉnh Yên Tử

Đến đích rồi, người người mãn nguyện xuống núi. Họ đã vượt qua được chính mình, đã tự tiêm cho mình một mũi thuốc VƯỢT KHÓ khi cố gắng băng qua 6km đường núi hiểm trở trong một buổi! Ngoài mũi thuốc VƯỢT KHÓ, họ còn tự tiêm thêm cho mình một mũi thuốc THÀNH KÍNH khi hết lòng hướng về tổ tông nguồn cội. Không khó để nhận ra được những nụ cười mãn nguyện, những ánh mắt hân hoan trên mặt mọi người. Có lẽ bà cụ 90 tuổi trong hình dưới đây là người cao tuổi nhất đã lên đến chùa Đồng vào dịp này. Bà đã cố gắng, bởi vì bà biết mình sẽ được một phần thưởng xứng đáng cho chuyến hành hương: đó là một thân thể khỏe mạnh và một tâm hồn bình an suốt cả năm tới!

Với những nét đẹp và những ý nghĩa cao quý này, Lễ hội Giỗ Tổ Trúc Lâm nên được đầu tư để tổ chức tốt đẹp hơn nữa. Văn hóa hành hương về chốn Tổ nên được chú trọng phát huy. Chắc chắn là những chuyến hành hương thế này chỉ mang lại nhiều điều tốt đẹp cho mọi người. Còn việc khai thác những dịch vụ du lịch có thể phá mất cảnh núi rừng thiêng, để lại nhiều rác thải… lại là lĩnh vực khác mà bài viết này không tiện đề cập đến.

------------------------------------------------------------------------